БОБИ I. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд иттифоқи касабаи соҳавӣ) ташкилоти ҷамъиятию ихтиёрие мебошад, ки кормандони муассисаҳои давлатӣ, вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ, мақомоти марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунӣ, судҳо ва прокуратураҳо, мақомотҳои ҳифзи ҳуқуқ, ташкилотҳои хизматрасонии ҷамъиятӣ, новобаста аз шакли моликияташон, бонкҳо, сохторҳои саҳҳомӣ – тиҷоратӣ, толибилмони ҷавони муассисаҳои таълимии соҳавӣ, нафақахӯрон ва дигар шаҳрвандонро аз лиҳози манфиатҳои умумиашон дар соҳаҳои фаъолияти истеҳсолӣ ва ғайриистеҳсолӣ барои ҳифзи ҳуқуқҳои меҳнатӣ, иҷтимоию иқтисодӣ ва дигар ҳуқуқу манфиатҳои аъзоёнаш муттаҳид менамояд.
2. Иттифоқи касабаи соҳавӣ фаъолияти худро дар асоси Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон, Кодекси меҳнати Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи иттифоқҳои касаба», «Дар бораи ташкилотҳои ҷамъиятӣ», Оинномаи мазкур, Оинномаи Федератсияи иттифоқҳои касабаи мустақили Тоҷикистон, Оинномаи ФБИК соҳа ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, ба роҳ мемонад.
3. Иттифоқи касабаи соҳавӣ дар фаъолияташ мустақил мебошад ва аз мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, корфармоён, ҳизбҳои сиёсӣ ва дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ вобаста набуда, ба онҳо ҳисобот намедиҳад. Бо онҳо ҳамкориро дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба роҳ мемонад.
Иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон, қисми таркибии ҳаракати иттифоқҳои касабаи Тоҷикистон буда, муносибатҳои байниҳамдигарии он бо дигар ташкилотҳо, хоҷагиҳо ва муассисаҳо дар асоси шарикии иҷтимоӣ – иқтисодӣ ба роҳ монда мешавад.
Фаъолияти иттифоқи касабаи соҳавӣ ба принсипҳои озодӣ, мустақилият, демократия, ихтиёрӣ, баробарҳуқуқӣ, худидора ва қонуният такя мекунад.
Иттифоқи касабаи соҳа Оинномаи худро мустақилона омода ва тасдиқ мекунад, сохтори худро муайян намуда, воҳидҳои кориро таъсис медиҳад, мақомотҳои роҳбарикунандаашро интихоб менамояд, маҷлис, конференсия, раёсат, пленум ва анҷуманҳои худро баргузор менамояд.
4. Иттифоқи касабаи соҳа дар доираи салоҳияташ ҳуқуқу манфиатҳои қонунии меҳнатӣ ва иҷтимоӣ-иқтисодии кормандони муассисаҳои давлатӣ, вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ, мақомоти марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунӣ, судҳо ва прокуратураҳо, мақомотҳои ҳифзи ҳуқуқ, ташкилотҳои хизматрасонии ҷамъиятӣ новобаста аз шакли моликияташон, бонкҳо, сохторҳои саҳҳомӣ-тиҷоратӣ, толибилмони ҷавони муассисаҳои таълимии соҳавӣ, нафақахӯрон ва дигар шаҳрвандонро, ки узви иттифоқи касабаи соҳаанд ҳимоя менамояд:
- дар таҳияи барномаҳо оид ба тараққиёти иҷтимою иқтисодӣ иштирок карда, дархости худро пешниҳод менамояд, меъёрҳои иқтисодӣ, имтиёзҳо ва пардохтҳои кафолатӣ, тартиби тақсими фоида (даромад), ташаккул ва истифодаи маблағҳои музди меҳнатро (пардохти музди меҳнат) ба мувофиқа медарорад, дар таҳияи сиёсати давлатии шуғли аҳолӣ иштирок намуда, барои наздикшавии музди меҳнати кормандон ба ҳадди ақали таъминоти рӯзгори онҳо кӯшиш ба харҷ медиҳад;
- ба таъмин намудани шароитҳои солиму бехатарии меҳнат, муҳайё намудани шароити зарурии маишии кормандон дар истеҳсолот, бартараф намудани омилҳои зараровар ва хатарнок, ки ба саломатии одамон ва муҳити зист таъсири манфӣ мерасонад мусоидат менамояд, иҷрои созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ, риояи қонунгузорӣ оид ба муҳофизати меҳнат, қонунҳо «Дар бораи иттифоқҳои касаба», «Дар бораи шуғли аҳолӣ» -ро назорат мекунад;
- дар идоракунии корҳои давлатӣ ва ҷамъиятӣ ширкат меварзад;
- ширкатҳои саҳҳомӣ-тиҷоратӣ таъсис медиҳад;
- ба аъзоёни иттифоқи касабаи соҳа ёрии ҳуқуқӣ ва моддӣ мерасонад;
- муносибати худро бо дигар иттифоқҳои касабаи Тоҷикистон, иттифоқҳои касабаи иттиҳоди давлатҳои мустақил (ИДМ) ва иттифоқҳои касабаи байналмиллалӣ, инчунин бо ташкилотҳои ҷамъиятӣ дар асоси принсипҳои ҳамкорӣ, эҳтироми ҳуқуқу манфиатҳои ҳамдигар ва баробарӣ ба роҳ мемонад;
- аъзои ҳаракати байналмиллалии иттифоқҳои касаба буда, ба ривоҷу равнақи тамоми шаклҳои ҳамкории байналмилалӣ, инкишофи ҳамраъйӣ бо иттифоқи касабаи соҳавии мамлакатҳои дигар мусоидат мекунад;
- ҳуқуқ дорад бо иттиҳодияҳои иттифоқхои касабаи байналми- лалӣ ҳамкорӣ намуда, ба онҳо шомил шавад, дар фаъолияти онҳо иштирок кунад ва дигар амалҳоеро, ки хилофи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон нестанд, анҷом диҳад.
5. Мақсади асосии иттифоқи касабаи соҳавӣ намояндагӣ ва ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои иҷтимоӣ-меҳнатии дастаҷамъӣ ва инфиродии аъзои иттифоқи касаба дар масъалаҳои шуғли аҳолӣ, адои хизмат, муносибатҳои меҳнатӣ, шароит ва пардохти музди меҳнат, ҳифзи саломатӣ ва риояи кафолатҳои иҷтимоӣ мебошад.
Баҳри ноил шудан ба ин мақсадҳо иттифоқи касабаи соҳавӣ ва воҳидҳои сохтории он:
- ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии аъзои худро дар мақомоти ҳокимияти давлатӣ, худидораи маҳаллӣ, ташкилотҳо, иттиҳодияҳои корфармоён, инчунин дар назди намояндагони кироягирон ҳимоя ва намояндагӣ мекунад;
- дар масъалаҳои татбиқи ҳуқуқи мустақилона ихтиёрдорӣ намудан аз малакаи худ ба меҳнат, пардохти музди муносиб барои меҳнат, таварруми он мутобиқи афзоиши қимати рӯзгузаронӣ, ҳимояи аъзои иттифоқи касабаро амалӣ менамоянд, дар кори муқаррар намудани шакл ва усули пардохти меҳнат, андозаи музди меҳнат ва маоши мансабии кормандон иштирок мекунад;
- ба аъзо ва ташкилотҳои иттифоқи касабаи соҳавӣ ёрии дастурӣ, маслиҳат ва ёрии ҳуқуқӣ медиҳанд, ҳангоми баррасии баҳсҳои меҳнатӣ дар мақомот ва суд ҳимояи манфиатҳои онҳоро таъмин месозанд.
Иттифоқи касабаи соҳа дар иҷрои вазифаҳои худ, барои ҳимояи ҳуқуку манфиатҳои қонунии кормандон аз тамоми воситаҳои қонунгузорӣ истифода мебарад.
5.1. Ўҳдадориҳои иттифоқи касаба:
- ҳар сол оиди фаъолияти худ, бо нишон додани суроғаи мақомоти роҳбарикунандаи доимамалкунанда ба мақомоти бақайдгиранда ахборот пешниҳод кунад;
- бо талаботи мақомоти бақайдгириандаи иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ қарорҳои мақомотҳои роҳбарикунандаро вобаста ба риоя шудани талаботҳои оинномавӣ пешниҳод мекунад;
- намояндагони мақомоти бақайдгиранда дар чорабиниҳои мухталифи иттиҳодияи ҷамъиятӣ иштирок карда метавонанд.
БОБИ II. УЗВИЯТ БА ИТТИФОҚИ КАСАБА
6. Ҳар як корманди сохтори муассисаҳои давлатӣ, вазоратҳо, кумитаҳои давлатӣ, мақомоти марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунӣ, судҳо ва прокуратураҳо, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, сохтори саҳҳомӣ-тиҷоратӣ, бонкҳо, толибилмони муассисаҳои таълимии соҳавӣ, нафақахӯрони коркунанда, ташкилотҳои хизматрасонии ҷамъиятӣ новобаста аз шакли моликият, кормандони хориҷӣ ва дигар шаҳрвандон, ки Оинномаи иттифоқи касабаи соҳаро эътироф намуда, ҳаққи аъзогӣ месупоранд, аъзои иттифоқи касабаи соҳа шуда метавонанд.
7. Узвият ба иттифоқи касабаи соҳа ихтиёрист. Қабул ба узвияти иттифоқи касабаи соҳа ба тариқи фардӣ, тибқи аризаи шахси хоҳишманд дар ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба сурат мегирад. Ба узви иттифоқи касаба ҳуҷҷати узвият дода шуда, аз рӯзи қабул собиқаи касабавиаш оғоз мегардад.
8. Аъзои иттифоқи касаба дар ҷои кор, таҳсил ва ҷои кори охирин, ки аз он ҷо ба нафақа баромадаст, дар қайди ташкилоти касабавии соҳа меистад.
9. Ҳуқуқи аъзогӣ ба иттифоқи касаба барои инҳо нигоҳ дошта мешавад:
- заноне, ки бо сабаби тарбияи кӯдак корро қатъ намудаанд;
- шахсоне, ки ба корҳои мавсимӣ машғуланд, агар онҳо корро дар мавсими оянда идома диҳанд;
- шахсоне, ки вобаста ба вазъи саломатӣ ва ё сину сол ба нафақа баромада, корро қатъ намудаанд;
- шахсоне, ки ба сабаби ихтисори воҳидҳои корӣ, қатъ гардидани фаъолияти корхона, муассиса, ташкилот, ширкатҳои якҷояи саҳҳомӣ-тиҷоратӣ муввақатан корро қатъ кардаанд, то давраи қабул ба кори дигар;
- шахсоне, ки ба мақсади нигоҳбинии хешовандони наздик, ки маъюбони гурӯҳҳои якум ва дуюм мебошанд, корро қатъ кардаанд;
10. Узвият ба иттифоқи касабаи соҳа, барои кормандон ва хизматчиён баъди хизмати ҳарбӣ дар Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар сафҳои КАМ, ВКД аз нав барқарор карда мешавад.
11. Узвият ба итифоқи касабаи соҳа дар мавридҳои зерин қатъ мегардад:
- бо хоҳиши худ аз сафи аъзогӣ баромадани шаҳрванд;
- аз сафи аъзогӣ хориҷ карда шудани шаҳрванд.
12. Ҳамаи аъзоёни иттифоқи касабаи соҳа ҳуқуқу вазифаҳои баробари зерин доранд:
- интихоб кардан ва интихоб шудан ба мақомотҳои иттифоқи касаба – маҷлисҳои иттифоқи касаба, пленум, конференсия ва анҷуманҳо;
-пешниҳод намудани номзадии худ барои интихоб шудан ба мақомоти роҳбарикунандаи иттифоқи касаба, ва раисии он;
- дар маҷлисҳо, конференсияҳо, анҷуманҳо, ҷамъомадҳои касабавӣ, воситаҳои ахбори омма озодона муҳокима намудани тамоми масъалаҳои кори иттифоқи касаба, гузориши масъала, ошкоро танқид кардан, баён ва ҳимояи нуқтаи назари худ, иштирок дар мукаммал гардонидани қарорҳо;
-шахсан иштирок намудан дар маҷлисҳо, конференсияҳо, анҷумани касабавӣ, ҳангоме ки масъалаи фаъолияти ӯ баррасӣ мегардад;
- барои ҳимояи ҳуқуқҳои меҳнатӣ, иқтисодӣ-иҷтимоӣ, ки қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян намудааст, ба мақомотҳои иттифоқи касаба муроҷиат намудан ва ба кӯмаки иттифоқи касаба дарёфт шудан;
- барои худ ва аҳли оила, баҳри табобати санаторию курортӣ ва истироҳат дар дармонгоҳҳои иттифоқи касаба, осоишгоҳҳо-профилакторияҳо, ҷойҳои истироҳатӣ, аз ҷумла дар асосҳои имтиёзнок гирифтани роҳхатҳои табобатӣ-истироҳатӣ, дарёфти кӯмаки моддӣ аз воситаҳои иттифоқи касаба, истифода аз муассисаҳои маданӣ, иншоотҳои варзишии иттифоқи касаба, кӯмаки ҳуқуқӣ, ки иттифоқҳои касаба оид ба масъалаҳои муносибатҳои меҳнатӣ ва таъминоти иҷтимоӣ мерасонанд;
- баромадан аз увияти иттифоқи касаба дар асоси аризаи шахсӣ ва супоридани ҳуҷҷатҳои узвият.
13. Узви иттифоқи касаба барои комёбиҳои меҳнатӣ, иштироки фаъолона дар ҳаёти ҷамъиятии ташкилот аз ҷиҳати моддӣ ва маънавӣ, ки мақомотҳои иттифоқи касаба муқаррар кардаанд, ҳавасманд гардонида мешаванд.
14. Узви иттифоқи касаба вазифадор аст:
- Оинномаи иттифоқи касабаи соҳавиро риоя намояд, қарор ва супоришҳои мақомоту ташкилотҳои иттифоқи касабаро иҷро кунад;
- дар масъалаи мустаҳкам намудани обрӯ ва эътибори ташкилоти иттифоқи касаба ва иттифоқи касабаи соҳавӣ ғамхорӣ зоҳир намояд, ба ҳаракатҳое, ки ба иттифоқи касабаи соҳавӣ зарар мерасонад, роҳ надиҳад;
- дар маҷлисҳои (конференсияҳои) иттифоқи касаба шахсан иштирок кунад;
- ӯҳдадориҳоро, ки дар шартномаҳои коллективӣ ва созишномаҳои соҳавӣ сабт гардидаанд ва бо иштироки иттифоқи касаба қабул шудаанд, иҷро намояд;
- ҳар моҳ мунтазам, дар ҳаҷми муқарраргардида аъзоҳаққии иттифоқи касабаро пардохт намояд.
15. Ба аъзои иттифоқи касаба, барои иҷро накардани вазифаҳои оинномавӣ, сарзаниш, танбеҳ дода шуда, чун охирин чораи муҷозотӣ аз сафи иттифоқи касаба хориҷ карда мешавад.
Узви иттифоқи касаба, ки бо ҳукми суд бо ҷазои маҳрум сохтан аз озодӣ маҳкум шудааст ё бе сабаби узрнок ҳаққи узвиятро намепардозад, аз сафи иттифоқи касаба хориҷ карда мешавад.
16. Масъалаи ба ҷавобгарии интизомӣ кашидани узви иттифоқи касаба дар ҳузури вай дар ташкилоти ибтидоии касабавӣ ва ҳатман бо назардошти фикри гурӯҳи касабавӣ, ки вай дар он ҷо кор мекунад ва дар ҳолатҳои истисноӣ дар маҷлиси мақомоти касабавӣ ҳал карда мешавад.
Қарор оид ба додани муҷозот ба аъзои иттифоқи касаба ва ё аз узвияти иттифоқи касаба хориҷ кардан ҳамон вақт қабулгардида ҳисобида мешавад, ки агар ба тарафдории он на камтар аз се ду ҳиссаи иштироккунандагони маҷлис ё ҷаласаи мақомоти интихобию дастаҷамъии дахлдор ҳангоми мавҷуд будани кворум овоз диҳанд.
Масъалаи ба ҷавобгарии интизомӣ кашидани узви мақомоти интихобии иттифоқи касаба бо ризоият ва ё бо хоҳиши мақомоти интихобии иттифоқи касаба бо тартиби муқаррарӣ, ҳал карда мешавад.
Дар сурати аз иштирок дар маҷлиси иттифоқи касаба ва ё ҷамъомади мақомоти касабавӣ саркашӣ кардани аъзои иттифоқи касаба, ин масъалаҳо дар ғоибии вай ҳал карда мешавад.
Масъалаи аз узви иттифоки касаба бардоштани ҷазои интизомӣ дар мақомотҳои дахлдори касабавӣ дар мӯҳлати на дертар аз як сол баррасӣ карда мешавад.
Шахси аз узвияти иттифоқи касаба хориҷгардида, бори дигар дар асосҳои умумӣ, вале на камтар аз як соли баъди хориҷ гардидан ба аъзогӣ қабул шуда метавонад.
Узви аз иттифоқи касаба хориҷгардида ҳуқуқ дорад, ки дар мӯҳлати ду моҳ аз болои ин қарор ба мақомотҳои болоии иттифоқи касаба шикоят кунад.
Узви хориҷгардида ё аз иттифоқи касаба баромада, барои моликияти якҷояи иттифоқи касаба ҳуқуқу даъво надорад. Ҳаққи аъзогии пардохтааш ба вай баргардонида намешавад.
БОБИ III. СОХТОРИ ТАШКИЛИИ ИТТИФОҚИ КАСАБА
17. Иттифоқи касабаи соҳавӣ мувофиқи принсипи истеҳсолӣ ва ҳудудӣ ташкил шуда, таркиби зеринро дорост:
- ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба, аъзоёни иттифоқи касабаро, ки дар муассисаҳои давлатӣ, вазоратҳо, кумитаҳо, мақомоти марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатӣ ва худидоракунӣ, судҳо ва прокуратураҳо, мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, сохторҳои саҳҳомӣ – тиҷоратӣ, бонкҳо, ташкилотҳои хизматрасонии ҷамъиятӣ новобаста аз шакли моликият, ташкилотҳо, ширкатҳо, корхонаҳо (иттиҳодия) кор мекунанд, толибилмони ҷавони муассисаҳои таълимии соҳавӣ, нафақахӯроне ки кор мекунанд ва дигар шаҳрвандонро муттаҳид месозад;
- сохтори ташкилоти иттифоқи касаба аз ҷониби мақомоти дахлдори иттифоқи касаба таҳия ва аз тарафи мақомоти болоии иттифоқи касаба тасдиқ мегардад;
- ташкилоти муттаҳидаи иттифоқи касаба дар асоси қарори якчанд ташкилоти ибтидоии касабавӣ ташкил шуда метавонад;
- кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ ва ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ дар асоси муттаҳидшавии ташкилотҳои иттифоқи касаба дар ҳудуди дахлдори маъмурӣ ташкил карда мешавад.
18. Иттифоқи касабаи соҳавӣ, воҳидҳои сохторӣ ва мақомоти интихобии он дар фаъолияти худ ба принсипҳои демократӣ риоя менамоянд, ки иборатанд аз:
- интихобӣ будани мақомоти иттифоқи касаба аз поён ба боло, ҳисоботи мунтазами онҳо дар назди аъзоёни иттифоқи касаба;
- ошкорбаёнӣ дар кори ҳамаи ташкилотҳои иттифоқи касаба ва мақомоти интихобии он;
- дастаҷамъӣ дар кори ҳамаи ташкилотҳо ва мақомоти интихобӣ, масъулияти шахсӣ, барои иҷроиши қарорҳои қабулшуда ва супоришҳои иттифоқи касаба;
- эҳтироми ақидаи ақаллият ва ҳар як аъзои иттифоқи касаба;
-гуногунандешӣ, озодии мубоҳиса дар давраи муҳокимаи масъалаҳо ва ягонагии амалиёт ҳангоми иҷроиши қарорҳои кабулшуда;
- ҳуқуқи ақаллият барои изҳори нуқтаи назари худ;
- ҳатмӣ будани иҷрои қарорҳои мақомоти болоӣ, барои мақомоти поёнӣ, агар онҳо дар доираи салоҳияти Оинномаи иттифоқи касабаи соҳавӣ ва қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул шудаанд ва ба онҳо мухолиф набошанд;
- ихтиёрӣ будани дохил шудан ва баромадан аз узвияти иттифоқи касаба;
- мустақилияти ташкилотҳои иттифоқи касабаи соҳавӣ дар бобати тартиботи сохти ҳаёти дохилӣ ва фаъолияти худ. Қарори онҳо аз ҷониби мақомоти болоии иттифоқи касаба бекор намешавад агар ба Оинномаи иттифоқи касабаи соҳа ва қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолиф набошад;
- ҳисоботдиҳанда будани мақомоти интихобии иттифоқи касаба ва роҳбарони он ба ташкилотҳои касабавии худ ва мақомоти болоии он.
19. Мақомоти олии роҳбарикунанда дар иттифоқи касаба инҳоянд:
- маҷлиси иттифоқи касаба (конференсия) - барои ташкилотҳои ибтидоӣ, конференсия – барои ташкилотҳои муттаҳида, шаҳрӣ, ноҳиявӣ, вилоятӣ, анҷуман – барои иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Точикистон.
Маҷлиси иттифоқи касаба аз рӯи зарурат, аммо на камтар аз як маротиба дар се моҳ гузаронида мешавад. Дар ташкилотҳои ибтидоӣ, ки дар онҳо гузаронидани маҷлиси умумии иттифоқи касаба имконнопазир аст, дар ҳамон мӯҳлат маҷлиси намояндагон (конференсия) гузаронида мешавад.
Дар бораи даъват ва рӯзномаи маҷлиси иттифоқи касаба на дертар аз 5 рӯз, конференсияи тамоми ташкилотҳо – на дертар як моҳ ва анҷумани иттифоқи касаба - се моҳ пеш аз баргузории он эълон карда мешавад.
20. Мақомоти иттифоқи касаба дар маҷлисҳо, конференсияҳо ва ё ба роҳи намояндагии мустақим ташаккул меёбанд, ки дар онҳо ташкилотҳои иттифоқи касаба мувофиқи ҳиссаи муайян намояндагони худро ба мақомоти касабавӣ бо ҳуқуқи бозхонд ва иваз кардан интихоб мекунанд.
Комиссияҳои назорати-тафтишотӣ низ боз ҳамин тартиб интихоб карда мешаванд.
21. Вакилони конференсияҳо ва анҷуман дар маҷлисҳо ва конференсияҳои иттифоқи касаба интихоб мешаванд. Меъёри намояндагӣ ва тартиби интихоби вакилон ба конференсияҳо ва анҷуман аз ҷониби кумитаҳои дахлдори иттифоқи касаба муқаррар карда мешавад.
Маҷлисҳои иттифоқи касаба ва конференсияҳо ба кумитаи дахлдори болоӣ вакил интихоб мекунанд. Анҷуман хамчун мақомоти Олии иттифоқи касабаи соҳавии Точикистон аз ҳисоби вакилони дар конференсияҳои иттифоқи касабаи соҳавии шаҳру ноҳияҳо, ВМКБ вилоятҳо, интихобшуда таъсис меёбад.
22. Тартиби интихоби мақомоти роҳбарикунандаи иттифоқи касабаро маҷлис, конференсия, анҷуман муайян мекунад.
Интихоби раиси кумитаи иттифоқи касаба, бо қарори кумитаи иттифоқи касаба ё маҷлис (конференсия), бо иштироки ҳамаи аъзоёни иттифоқи касаба, (вакилони конференсия) ки дар қайди ташкилоти иттифоқи касабаанд, дар асоси алтернативӣ доир шуданаш мумкин аст.
23. Интихоби аъзоёни мақомоти иттифоқи касаба, роҳбарони он, вакилон ба конференсияҳои иттифоқи касаба ва Анҷуман бо роҳи овоздиҳии ошкоро ва ё пушида гузаронида мешавад.
Қарор дар бораи шакли овоздиҳӣ (ошкоро ва ё пӯшида) дар маҷлис, конференсия, Анҷумани мақомоти иттифоқи касаба қабул карда мешавад.
24. Дар интихоби аъзоёни мақомоти иттифоқи касаба ҳамон номзадҳое интихобшуда ҳисобида мешаванд, ки зиёда аз нисфи овозҳои иштирокчиёни маҷлис, вакилони конференсия ё анҷуманро, дар сурати мавҷуд будани шумораи зарурӣ, гирифта бошанд.
25. Интихоби пеш аз мӯҳлати ҳар як мақомоти иттифоқи касаба дар сурати дархости на камтар аз се як ҳиссаи аъзоёни иттифоқи касабаи ташкилоти дахлдор ва ё бо таклифи мақомоти болоии иттифоқи касаба гузаронида мешавад.
26. Аз вазифа сабукдӯш намудани роҳбари мақомоти касабавӣ, муовин (муовинони) вай, ки дар конференсия, анҷуман интихоб шудаанд, дар пленуми дахлдори мақомоти иттифоқи касаба бо роҳи овоздиҳии пинҳонӣ ё ошкоро дар сурати гирифтани аксарияти овозҳо амалӣ мегардад.
- Аъзои мақомоти иттифоқи касаба, ки дар конференсия интихоб шудааст бо роҳи овоздиҳии ошкоро ё пинҳонӣ дар маҷлиси кумита бо гирифтани аз се ду ҳиссаи овозҳо аз ҳайати мақомот хориҷ карда мешавад.
- Масъалаи хориҷ кардани узви комиссияи тафтишотӣ низ бо ҳамин тартиб ҳал карда мешавад.
27. Аъзоёни мақомоти интихобии иттифоқи касаба, ки бо сабаби тағйири ҷои кор маҳалли зист алоқаашонро бо он кандаанд, инчунин бе сабабҳои узрнок супоришҳои ба зиммаи ӯ гузошташударо иҷро накардан, дар пленумҳо (маҷлисҳо)-и мақомоти иттифоқи касаба бо роҳи овоздиҳии ошкоро аз ҳайат бароварда мешаванд.
28. Маҷлисҳо, ҷаласаи пленумҳои кумитаҳои иттифоқи касаба ва раёсати онҳо дар сурате комилҳуқуқ дониста мешавад, ки дар онҳо бештар аз нисфи аъзоёни ташкилоти иттифоқи касаба, аъзоёни кумитаи иттифоқи касаба, раёсат иштирок карда бошанд. Конференсияҳои иттифоқи касаба ва анҷуман дар сурате салоҳиятдор дониста мешавад, ки дар кори онҳо на камтар аз се ду ҳиссаи вакилон иштирок карда бошанд.
Аъзоёни комиссияи назорати-тафтишотӣ дар пленум ва маҷлисҳои мақомоти иттифоқи касаба бо ҳуқуқи овози машваратӣ иштирок менамоянд.
29. Қарори маҷлис , конференсия, ҷаласаи пленум, анҷуман ҳамон вақт қабулшуда ҳисобида мешаванд, ки агар барои он аз нисф зиёди аъзои ташкилоти иттифоқи касабаи дар кори маҷлис ва вакилони дар конференсия, анҷуман иштирокдошта ҳангоми мавҷуд будани овозҳои кофӣ (кворум) овоз дода бошанд.
30. Ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касабаи соҳавӣ, ки то 15-нафар аъзо доранд, дар 2- сол як маротиба маҷлиси ҳисоботӣ-интихобӣ мегузаронанд;
- кумитаҳои иттифоқи касаба, кумитаҳои муттаҳидаи иттифоқи касаба, ки аз 15 то 300 нафар аъзои иттифоқи касаба доранд, дар 3- сол як маротиба маҷлиси ҳисоботӣ-интихобӣ, конференсияҳои ҳисоботӣ-интихоботӣ гузаронида, мақомоти роҳбарикунандаи иттифоқи касабаи худро интихоб мекунанд;
- кумитаҳои иттифоқи касаба, кумитаи муттаҳидаи иттифоқи касаба, ки зиёда аз 300 нафар аъзои иттифоқи касаба доранд, дар ҳафт сол як маротиба маҷлиси ҳисоботӣ-интихобӣ, конференсияҳои ҳисоботӣ-интихоботӣ гузаронида, мақомоти роҳбарикунандаи худро бо ҳамин муддат интихоб мекунанд;
- кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ ва Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Тоҷикистон дар дар ҳафт сол як маротиба маҷлисҳо, конференсияҳо ва анҷуман гузаронида, мақомоти роҳбарикунандаи худро интихоб мекунанд;
- тамоми кумитаҳои ибтидоӣ, муттаҳида, ноҳиявӣ, шаҳрӣ, ВМКБ вилоятӣ, ва Кумитаи ҷумҳуриявӣ дар охири ҳар сол оиди фаъолияти касабавиашон дар назди аъзоёни иттифоқи касаба ҳисобот медиҳанд;
- раисон, муовинони раисони мақомоти интихобии иттифоқи касаба дар кори анҷуман ва конференсияҳои дахлдор бо ҳуқуқи вакил иштирок менамоянд.
31. Мақомоти иттифоқи касаба, мустақилона воҳидҳои кории худро вобаста ба зарурати амалӣ ва имконияти молиявӣ тасдиқ намуда, комиссияҳои доимӣ ва мувақатӣ созмон медиҳанд, салоҳияти онҳоро муайян менамоянд, дигар шаклу усулҳои инкишофи асосҳои ҷамъиятиро дар кори худ истифода мебаранд.
БОБИ IV. ТАШКИЛОТҲОИ ИБТИДОИИ ИТТИФОҚИ
КАСАБА
32. Асоси иттифоқи касаба, ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба мебошад.
Ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба аз ҷумлаи аъзоёни иттифоқи касабае ташкил карда мешавад, ки дар як корхона, (иттиҳодия), муассиса, ташкилот, ширкат, сохтори саҳҳомӣ-тиҷоратӣ кор мекунанд ва ё дар муассисаи таълимӣ таҳсил мекунанд ва шумораи онҳо на камтар аз се нафар мебошад.
Қарор дар бораи ташкил кардани ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба аз ҷониби аъзоёни иттифоқи касаба дар маҷлисҳо, конференсияҳо мустақилона бо мувофиқаи ташкилоти болоӣ қабул карда мешавад.
33. Сохтори ташкилоти ибтидоии иттифоқи касабаро кумитаи иттифоқи касаба муайян мекунад. Дар дохили ташкилоти ибтидоӣ бо қарори кумитаи иттифоқи касаба, гурӯҳҳои иттифоқи касаба ташкил кардан мумкин аст, агар дар ҷузъҳои дахлдори таркибӣ на камтар аз 15 аъзоёни иттифоқи касаба кор кунанд.
34. Мақомоти олии ташкилоти ибтидоӣ- маҷлиси иттифоқи касаба мебошад, ки масъалаҳои узвият ба иттифоқи касаба, самтҳои асосии фаъолияти ташкилоти худ, сохтор, воҳидҳои корӣ ва андозаи музди меҳнатро муайян карда, буҷаи иттифоқи касабаро ташаккул дода, тасдиқ ва харҷ менамояд.
35. Барои иҷрои корҳои ҷорӣ:
- дар гурӯҳҳои иттифоқи касаба – ташкилотчии гурӯҳи итифоқи касаба ва муовини ӯ;
- дар ташкилоти ибтидоии итифоқи касаба, ки то 15 нафар аъзои иттифоқи касабаро муттаҳид намудааст – ташкилотчии иттифоқи касаба ва муовин (муовинон)-и ӯ;
- дар ташкилоти ибтидоии итифоқи касаба, ки зиёда аз 15 нафар аъзои иттифоқи касабаро муттаҳид намудааст – кумитаи иттифоқи касаба, аз ҳайати кумитаи иттифоқи касаба - раис, муовин (муовинон)-и ӯ ва хазиначӣ интихоб карда мешавад.
Ба кумитҳои иттифоқи касаба,ташкилотҳои калонтарини иттифоқи касаба, ки дар шароити парокандагии ҳудудӣ вуҷуд доранд, бо қарори конференсия ҳуқуқи кумитаи ноҳиявии иттифоқи касабаи соҳавӣ додан мумкин аст.
36. Сохторҳои интихобии ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба ва ҷузъҳои таркибии он дар доираи салоҳияташон:
- манфиатҳои меҳнаткашон, толибилмон, нафақахӯронро дар соҳаи истеҳсолот, меҳнат, маишату маданият намояндагӣ ва ҳимоя карда, дар алоқамандии зич бо коллективҳои меҳнатӣ, сохтори интихобии дигар ташкилотҳои ҷамъиятӣ дар масъалаҳои суғуртаи иҷтимоӣ, ташкили меҳнат ва музди мехнат фаъолият намуда, бо дурустии усулҳои муқарраргардидаи пардохти музди меҳнат ва ҳисоббаробаркунӣ бо меҳнаткашон назорат мебаранд;
- дар омода сохтани лоиҳаи нақшаҳои тараққиёти иқтисодӣ-иҷтимоии муассиса, ташкилот, корхонаҳо, мураттаб сохтани нақшаҳои комплексии беҳтар намудани шароит ва ҳифзи меҳнат ва чорабиниҳои осоишӣ ва беҳдошти саломатӣ ширкат меварзанд;
- аз ҷониби коллективи меҳнатӣ бо маъмурияти муассисаҳо, ташкилотҳо, корхонаҳо шартномаи коллективии дар маҷлис (конференсия) муҳокимашударо мебанданд, иҷроиши онро мунтазам назорат бурда, ҳисоботи тарафҳоро аз рӯи натиҷаҳои иҷроиши бандҳои шартномаи коллективӣ мешунаванд;
- иҷрои қарорҳои маҷлисҳои (конференсияҳои) иттифоқи касабаро ба роҳ монда, амалӣ гаштани рафъи эродҳо ва таклифу дархостҳои аъзоёни иттифоқи касабаро таъмин менамоянд, аз рафти иҷроиши онҳо ташкилоти иттифоқи касабаро хабардор менамоянд.
БОБИ V. ТАШКИЛОТҲОИ МУТТАҲИДА, НОҲИЯВӢ,
ШАҲРӢ ВА ВИЛОЯТИИ ИТТИФОҚИ КАСАБА.
37. Ташкилотҳои ноҳиявӣ ва шаҳрии иттифоқи касаба, ки бевосита ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касабаро муттаҳид намудаанд, ҷузъи таркибии такягоҳи иттифоқи касаба мебошанд.
Қарорро дар бораи ташкил намудани онҳо кумитаҳои вилоятӣ ва ҷумҳуриявии иттифоқи касаба дар асоси Оиннома қабул мекунанд.
Мақомоти олии ташкилотҳои шаҳрӣ ва ноҳиявии иттифоқи касаба-конференсия мебошад,ки он ҳисоботи кумитаҳо ва комиссияҳои назоратӣ-тафтишотиро шунида, масъалаҳои ташкили меҳнат дар истеҳсолот, хизматрасонии маданӣ-маишии меҳнаткашонро баррасӣ менамоянд, кумитаҳои шаҳрӣ ва ноҳиявӣ ва комиссияҳои назоратӣ-тафтишотии иттифоқи касабаро интихоб мекунанд.
37.1. Кумитаҳои ноҳиявӣ ва шаҳрии иттифоқи касаба:
Фаъолияти ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касабаро ҳамоҳанг сохта ба роҳ мемонад, дар ҳамаи самтҳои кори иттифоқи касаба ба онҳо кумак мерасонанд;
-манфиатҳои аъзоёни иттифоқи касаба ва ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касабаро дар мақомоти рохбарикунандаи ноҳиявӣ ва шаҳрӣ, муассисаҳои давлатӣ ва идораи хоҷагӣ ҳимоя менамоянд;
-иҷроиши буҷаи иттифоқи касаба ва хараҷоти воситаҳои пулии суғуртаи иҷтимоии давлатиро таъмин намуда, бо ризоияти ташкилоти ибтидоии иттифоқи касаба, воситаҳои пулӣ ва воситаҳои дигари онҳоро мутамарказонида, барои хизматрасонии маданӣ-маишии тамоми аъзоёни иттифоқи касабаи шаҳр ва ноҳия истифода менамоянд;
-ҳисоботи роҳбарони муассисаҳо ва ташкилотҳои ноҳиявию шаҳриро оид ба масъалаҳои ташкили меҳнат ва истеҳсолот, муҳайё сохтани шароити солим ва бехатарии меҳнат, риояи талаботи Кодекси меҳнат ва дигар қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба меҳнат, хизматрасонии маданӣ-маишии меҳнаткашон, толибилмон дар асоси шартномаҳои коллективии басташуда мешунаванд.
37.2. Пленуми кумитаи ноҳиявӣ ва шаҳрии иттифоқи касаба дар ҳолати зарурӣ, вале на камтар аз як маротиба дар як сол даъват карда мешавад. Пленум ҳайати аъзоёни раёсатро интихоб менамояд, комиссияҳои кумитаи иттифоқи касабаро созмон медиҳад. Дар ҳайати раёсат аз рӯи вазифа раис ва муовини (муовинони) раис дохил мешаванд. Кумитаҳои ноҳиявӣ ва шаҳрии иттифоқи касаба, ки дар ҳайати худ камтар аз 300 аъзоёни иттифоқи касабаро муттаҳид намудаанд, пленум нагузаронида, ба ҷои он маҷлиси васеъ даъват менамоянд, ки он ҳадди аккал як маротиба дар ҳар семоҳа гузаронида мешавад.
38. Кумитаҳои муттаҳидаи иттифоқи касаба мумкин аст, ки дар вазоратҳо,бонкҳо,агентиҳо, идораҳо, муассисаҳо, сохторҳои тиҷоратӣ, муассисаҳои таълимӣ ва филиаллҳои онҳо, бо назардошти хусусиятҳои истеҳсолӣ, парокандагии ҳудудии корхона, муассиса ва ташкилотҳо ташкил карда шавад. Қарор оиди ташкил кардани (барҳам додани) кумитаи муттаҳида дар маҷлисҳои (конференсияҳои) ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба бо ризоияти мақомоти болоии иттифоқи касаба қабул карда мешавад.
39. Қарор оид ба ташкил намудани ташкилотҳои вилоятӣ аз ҷониби Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ қабул карда мешавад.
Мақомоти олии ташкилоти вилоятии иттифоқи касаба конференсия буда, он кумитаи дахлдори иттифоқи касаба ва комиссияи назоратӣ-тафтишотиро интихоб менамояд, ҳисоботи фаъолияти онҳоро мешунавад, ҳалли ҳамаи масъалаҳои вобаста ба амалӣ гардидани вазифаҳои ҳимоявӣ ва ҳалли мушкилоти иҷтимоӣ дар вилоятро баррасӣ менамояд.
39.1. Кумитаи вилоятии иттифоқи касаба:
-масъалаҳои сохтори таркибии ташкилоти худро, аз он ҷумла ташкил намудани кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ бо ризоияти Кумитаи ҷумҳуриявӣ ҳал намуда, ба ташкилотҳои калонтарини ибтидоии иттифоқи касаба ҳуқуқи кумитаи ноҳиявии иттифоқи касабаро медиҳад;
- таълими кадрҳои иттифоқи касаба ва фаъолони онро ташкил менамояд;
- фаъолияти кумитаҳои ноҳиявӣ ва шаҳриро дар доираи талаботи Оинномаи иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамоҳанг менамояд;
-бо мақомоти давлатӣ ва хоҷагӣ дар таҳияи барномаи тараққиёти иҷтимоӣ-иқтисодии соҳа ва идораҳои дахлдор, ки иттифоқи касаба муттаҳид кардааст, ширкат меварзад;
-дар якҷоягӣ бо сохторҳои хоҷагӣ ва давлатӣ масъалаҳои ташкил ва меъёри муқарраршудаи меҳнат, музди меҳнат, ташкил ва истифодаи захираҳои ҳавасмандгардонии моддӣ, инчунин истироҳат ва шароити маишии аъзоёни иттифоқи касаба ва оилаи онҳоро ҳал менамояд;
- ба кумитаҳои иттифоқи касаба ҳангоми бастани шартномаҳои коллективӣ ёрӣ расонида, назорати иҷроиши онҳоро амали менамояд.
- ҳолатҳои ҳифзи меҳнат, риояи қонунгузорӣ оид ба меҳнатро назорат менамояд;
- буҷаи иттифоқи касабаро тасдиқ мекунад ва иҷроиши онро таъмин менамояд, истифодабарии мақсадноки воситаҳои пулии суғуртаи иҷтимоии давлатиро таъмин менамояд.
Пленумҳои кумитаҳои вилоятӣ аз рӯи зарурат, аммо на камтар аз як маротиба дар як сол гузаронида мешавад.
Пленуми кумитаи вилоятии иттифоқи касаба раёсатро интихоб менамояд. Дар ҳайати раёсат аз рӯи вазифа раис ва муовини (муовинони) раис дохил мешаванд. Аъзоёни раёсатро интихоб намуда, мӯҳлати гузаронидани маҷлисҳои онро муқаррар мекунад.
Кумитаи вилоятӣ бо ризоияти Кумитаи ҷумҳуриявӣ метавонад аз рӯи принсипҳои ҳудудӣ ба ҳайати Шӯрои (Федератсияи) вилоятии иттифоқҳои касаба ворид шавад ё аз ҳайати он барояд.
БОБИ VI МАҚОМОТИ ОЛИИ ИТТИФОҚИ КАСАБАИ
КОРМАНДОНИ МУАССИСАҲОИ ДАВЛАТӢ,
ҶАМЪИЯТӢ ВА БОНКИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН
40. Мақомоти Иттифоқи касаба:
- мақомоти олии Иттифоқи касаба - Анҷуман мебошад;
- мақомоти роҳбарикунандаи интихобию дастаҷамъии доимамалкунанда - Кумитаи иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд – Кумитаи ҷумҳуриявӣ) мебошад;
- мақомоти иҷроияи интихобию дастаҷамъӣ – Раёсати Кумитаи иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд - Раёсати Кумитаи ҷумҳуриявӣ) мебошад;
- мақомоти иҷроияи интихобӣ – раиси Иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд Раиси Иттифоқи касаба ва аз рӯи вазифа Раиси Кумитаи ҷумҳуриявӣ ва Раиси Раёсати Кумитаи ҷумҳуриявӣ) мебошад;
- мақомоти назоратию тафтишотӣ – Комиссияи назоратӣ-тафтишотии иттифоқи касаба мебошад.
Анҷумани Иттифоқи касабаи соҳавӣ:
40.1 Анҷумани иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳафт сол як маротиба даъват карда мешавад;
-ҳисоботи Кумитаи ҷумҳуриявӣ ва Комиссияи назоратӣ-тафтишотии иттифоқи касабаи соҳавиро мешунавад, аз рӯи онҳо қарорҳои дахлдор қабул мекунад, вазифа ва самтҳои устувори фаъолияти иттифоқи касабаи соҳавиро муайян менамояд;
-аъзои Кумитаи ҷумҳуриявӣ, Комиссияи назоратӣ- тафтишотӣ ва Комиссияи ваколатии иттифоқи касабаи соҳавиро интихоб ё ваколатҳои онҳоро тасдиқ мекунад;
- Оинномаи иттифоқи касабаи соҳавӣ, Низомномаҳои комиссияҳои тафтишотӣ ва ваколатиро тасдиқ менамояд, ба онҳо тағйироту иловаҳо дохил мекунад;
- раиси иттифоқи касабаи соҳавиро интихоб ё аз вазифа озод менамояд;
- мақоми (статуси) аъзои Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро тасдиқ мекунад;
-дар бораи азнавташкилдиҳӣ ё барҳамдиҳии иттифоқи касабаи соҳавӣ қарор қабул менамояд;
-вакилонро ба Анҷумани Федератсияи иттифоқҳои касабаи мустақили Тоҷикистон интихоб мекунад;
-намояндаи худро ба ҳайати Шӯрои Генералии Федератсияи иттифоқҳои касабаи мустақили Тоҷикистон пешбарӣ менамояд;
-ба ҳайати Федератсияи Байналмилалии иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ ва хизматрасонии ҷамъиятӣ тавсияҳо медиҳад.
40.2 Дар давраи байни анҷуманҳо мақомоти роҳбарикунандаи интихобию дастаҷамъии доимамалкунанда Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, ки:
-аз номи иттифоқи касабаи соҳавӣ ҳуқуқи шахси ҳуқуқиро амалӣ менамояд;
- мӯҳлати ваколати Кумитаи ҷумҳуриявӣ ҳафт сол мебошад;
- ҷаласаи Кумитаи ҷумҳуриявӣ аз рӯи зарурат, вале на камтар аз як маротиба дар як сол дар шакли пленум гузаронида мешавад.
- қарорҳои анҷуманро дар амал татбиқ мекунад, аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавӣ ва мақомоти интихобии ташкилотҳои иттифоқи касабаро аз кори худ хабардор месозад;
- фаъолияти кумитаҳои ибтидоӣ, муттаҳида, ноҳиявӣ, шаҳрӣ ва вилоятии иттифоқи касабаро аз рӯи вазифаҳое, ки Анҷуман муқаррар намудааст, ҳамоҳанг месозад, сиёсати кадрӣ ва молиявиро ба амал мебарорад;
-дар бораи ба ҳайати Федератсияи иттифоқҳои касабаи мустақили Тоҷикистон ва Иттиҳодияҳои байналмилалии иттифоқи касаба дохил шудан ё аз ҳайати онҳо баромадан қарор қабул мекунад, барои пешбурди фаъолияти онҳо андозаи маблағи ҷудомешударо муайян мекунад;
- раёсати Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро интихоб менамояд, ҳисоботи онро мешунавад ва аз рӯи он қарорҳои дахлдор қабул мекунад;
- ваколатдор аст, ки аъзоёни навро бо тавсияи кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ ба ҳайаташ шомил ва аъзоёни Кумитаи ҷумҳуриявие, ки ба соҳаҳои дигар ба кор гузашта ё аз ҳудуди ҷумҳурӣ баромадаанд аз ҳайат хориҷ кунад;
-бо пешниҳоди Раиси иттифоқи касабаи соҳавӣ муовини (муовинони) раиси иттифоқи касабаи соҳавиро интихоб мекунад;
-оиди тартиби пардохт ва тақсимоти ҳаққи аъзогии иттифоқи касаба қарор қабул мекунад;
-Низомномаҳои нозирони меҳнат ва ҳуқуқи меҳнати иттифоқи касабаи соҳавиро тасдиқ менамояд;
-дар бораи даъвати Анҷумани иттифоқи касабаи соҳавӣ, меъёри намояндагӣ дар он, тартиби интихоби вакилон ва ташаккули мақомоти ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ, қарор қабул мекунад;
-дар давраи байни анҷуманҳо, ҳангоми зарурият, Раиси иттифоқи касабаи соҳавиро, бо шарти баъдан дар Анҷумани иттифоқи касабаи соҳавӣ тасдиқ намудан, аз вазифа озод ё ба вазифа интихоб менамоянд;
-манфиатҳои кормандони давлатӣ, бонкӣ, тамоми ташкилотҳои касабавиро дар мақомоти давлатӣ, хоҷагӣ ва ҷамъиятии ҷумҳурӣ, дар соҳаҳои истеҳсолот, меҳнат, музди меҳнат, маишию истироҳат, хизматрасонии тиббӣ муаррифӣ ва ҳимоя намуда, аз рӯи ин масъалаҳо созишномаҳо мебандад;
- аз рӯи таъмини шароити солиму бехатарии меҳнат, таъмини шароити маишии зарурии кормандон, бартараф намудани омилҳои зиёновар ва хатарнок барои саломатии кормандон дар истеҳсолот, иҷроиши созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ, риояи қонунгузориҳо оид ба меҳнатро назорат мекунад;
- бо вазорату бонкҳо, ташкилоту муассисаҳо дар соҳаҳои истеҳсолот, меҳнат ва музди меҳнат, шароити маишӣ, истироҳат ва хизматрасонии тиббии кормандон созишномаҳо мебандад;
-дар коркард, муҳокима ва тасдиқ намудани (мувофиқакунонӣ) шароитҳои нави пардохти музди меҳнат, меъёрҳо оид ба меҳнат, воҳидҳои соҳавӣ ва меъёрҳои намунавии коркард, мӯҳлатҳои хизматрасонӣ, меъёрҳои ҳиссаҷудокунӣ аз ҳисоби даромад ба фонди ҳавасмандгардонии моддӣ иштирок намуда, аз рӯи дуруст истифода бурдани онҳо назорат ҷорӣ менамояд;
-дар коркард ва омодасозии лоиҳаҳои ҳуҷҷатҳои қонунгузорӣ оид ба меҳнат ва ҳифзи меҳнат иштирок намуда, аз рӯи ин масъалаҳо назорат мекунад;
-дар омода сохтани пешниҳод оид ба беҳтар кардани таъминоти иҷтимоии меҳнаткашони соҳа иштирок намуда, дар беҳтар намудани кори кумитаҳои иттифоқи касаба оид ба ташкили табобати осоишӣ –фароғатӣ, ташкили истироҳати кормандон ва аҳли оилаи онҳо, хӯроки парҳезӣ ва дигар чорабиниҳои беҳдоштӣ ва пешгирикунанда, аз рӯи хароҷоти воситаҳои пулӣ ба ин мақсадҳо назорат мебарад;
-тибқи қонунгузории амалкунанда ихтилофҳои ташкилотҳои поёнии иттифоқи касабаро бо мақомоти дахлдори давлатӣ ва идоракунии хоҷагӣ аз рӯи масъалаҳои манфиатҳои кормандон ва хизматчиён, ҳуқуқҳои ташкилотҳои иттифоқи касаба баррасӣ ва ҳал менамояд;
- дар якҷоягӣ бо вазорату идораҳои ҷумҳуриявӣ дар таҳлил ва амалӣ намудани тадбирҳо оид ба шуғли пурра ва самараноки кормандон, такмили бакортаъминкунӣ, таъмини кафолати иҷтимоии меҳнаткашон иштирок мекунад;
-маърӯзаи роҳбарони вазорату идораҳо, бонкҳо ва роҳбарони хоҷагиҳоро оид ба масъалаҳои ташкили меҳнат, риояи қонунгузориҳо оид ба меҳнат ва манзил, муҳайё намудани шароитҳои солим ва бехатарии меҳнат, хизматрасонии тиббӣ ва маданӣ-маишии кормандон ва хизматчиёнро мешунавад;
-дигар вазифаҳоро, ки Анҷумани иттифоқи касабаи соҳавӣ ба зиммааш гузоштааст, иҷро менамояд.
41. Мақомоти иҷроияи доимамалкунандаи интихобию дастаҷамъӣ Раёсати Кумитаи ҷумҳуриявӣ иттифоқи касабаи соҳавӣ мебошад, ки дар ҷаласаи (пленуми) Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ ба мӯҳлати ҳафт сол интихоб карда мешавад.
Ба ҳайати раёсат раиси Кумитаи ҷумҳуриявӣ, муовини раиси Кумитаи ҷумҳуриявӣ, раисони кумитаҳои вилоятии иттифоқи касабаи соҳа, раисони кумитаҳои иттифоқи касабаи вазорату идораҳо, инчунин намояндагони мақомоти давлатию хоҷагӣ ва иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ интихоб шуданаш мумкин аст.
Маҷлиси раёсат аз рӯи зарурат, вале на камтар аз як маротиба дар ҳар семоҳа гузаронида мешавад.
Маҷлиси раёсатро раиси Иттифоқи касаба, дар набудани ӯ муовини раис мегузаронад.
Маҷлиси раёсат дар он ҳолат салоҳиятдор ҳисобида мешавад, ки дар кори он на камтар аз се ду ҳиссаи аъзоёни раёсат иштирок карда бошанд.
41.1. Раёсати Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ дар салоҳияти худ:
-ҳуқуқ ва манфиатҳои қонунии аъзоёни иттифоқи касабаро дар мақомоти ҳокимияти қонунгузорӣ, иҷроия судии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дар сатҳи байналмилалӣ намояндагӣ ва ҳимоя мекунад;
- ба баррасии мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва худидораи маҳаллӣ, бобати масъалаҳои ҳифзи ҳуқуқҳои иҷтимоӣ-меҳнатӣ ва манфиатҳои аъзои иттифоқи касабаи соҳавӣ таклифҳо пешниҳод менамояд, барои муваффақ шудан ба татбиқи онҳо дар санадҳои қонунгузорӣ ва меъёрӣ, созишномаҳо ва шартномаҳои коллективӣ ҳаракат мекунад.
-дар таҳия, муҳокима, тасдиқи (мувофиқаи) ҳуҷҷатҳои меъёрӣ аз рӯи шароитҳои пардохт ва ҳифзи меҳнати кормандон, адои хизмати давлатӣ иштирок менамояд ;
-бо вазорату идораҳо ва бонкҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон созишномаҳои соҳавиро, ки дар онҳо ӯҳдадориҳо вобаста ба муқаррар кардани шароити меҳнат, адои хизмат, шӯғл ва кафолатҳои иҷтимоӣ барои хизматчиёни давлатии соҳа инъикос мегарданд, ба имзо мерасонад ва иҷрои онҳоро назорат мекунад;
-аз ҷониби корфармоён ва шахсони мансабдор риояи қонунгузории меҳнат ва адои хизмат, ҳифзи меҳнат, саломатӣ ва муҳити зист, инчунин дигар масъалаҳои иҷтимоӣ-меҳнатиро дар ташкилотҳое, ки аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавӣ кор мекунанд, назорат менамояд;
- барои беҳдошти таъминоти нафақа, суғуртаи давлатӣ ҳаракат мекунад ва ба ташкили табобати санаторию курортӣ ва истироҳати аъзоёни иттифоқи касаба ва оилаи онҳо мусоидат менамояд;
- ба мақомоти ҳокимияти давлатӣ ва худидораи маҳаллӣ, корфармоён ва иттиҳодияҳои онҳо дар бораи бекор намудан, боздоштани амал ё ворид кардани тағйирот ба қароре, ки ҳуқуқ ва манфиатҳои аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавиро поймол мекунад ва ба қонунгузорӣ оид ба иттифоқҳои касаба ва ҳуқуқҳои он мухолиф мебошанд, талабот мегузорад;
- талаботи қонунӣ ва одилонаи ташкилотҳои иттифоқи касабаро ҷонибдорӣ менамояд, барои ҳимояи ҳуқуқ ва манфиатҳои аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавӣ аз васоити ахбори омма ва дигар усулҳои пешбининамудаи қонунгузории амалкунанда истифода мебарад;
- бо иттиҳодия ва ҳаракатҳои ҷамъиятӣ, ки манфиати аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавиро ифода менамояд, ҳамкорӣ мекунад;
-ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳоро аз номи иттифоқи касабаи соҳавӣ дар доираи муқаррарнамудаи қонунгузорӣ, Оинномаи мазкур, қарорҳои Анҷуман ва Кумитаи ҷумҳуриявӣ ба амал мебарорад ;
-ҳисоботи раисони кумитаҳои вилоятӣ, шаҳрӣ, ноҳиявӣ ва дигар кумитаҳои иттифоқи касабаи соҳавиро мешунавад;
-ба ташкилотҳои иттифоқи касаба ёрии методӣ ва ташкилӣ мерасонад, омузондани кадрҳо ва фаъолони иттифоқи касабаро ташкил мекунад, бо захираи кадрҳо кор мебарад;
-аз тариқи ташкилотҳои таъсисдодаи худ барои манфиатҳои аъзоёни иттифоқи касабаи соҳавӣ бо фаъолияти соҳибкорӣ (аз он ҷумла иқтисодии хориҷӣ) машғл мешавад, даромади бадастомада ва ҳиссаи буҷети иттифоқи касабаро ихтиёрдорӣ менамояд, фондҳои заруриро ташкил мекунад, даромад аз фаъолияти соҳибкорӣ байни муассисон тақсим карда намешавад;
-харҷномаи даромад ва хароҷоти Кумитаи ҷумҳуриявиро тасдиқ менамояд, дар доираи ваколатҳои ба ӯ додаи Кумитаи ҷумҳуриявӣ оид ба масъалаҳои соҳибӣ, истифода ва ихтиёрдории моликияти иттифоқи касабаи соҳавӣ қарорҳо қабул мекунад;
- пардохти саривақтӣ ва пурраи аъзоҳаққиро аз ҷониби ташкилотҳои иттифоқи касаба назорат мебарад;
-ҳисоботи солона ва тавозуни муҳосибии солонаи Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро тасдиқ ва шаффофияти онҳоро таъмин менамояд;
-пардохти саривақтӣ ва пурраи аъзоҳаққиро ба иттиҳодияи иттифоқи касаба, ки иттифоқи касабаи соҳавӣ узви он мебошад, таъмин менамояд;
- баҳисобгирии аъзоёни иттифоқи касаба ва воҳидҳои сохтории онро мебарад, ҳисоботҳои омории онҳоро ҷамъбаст менамояд;
-барои ҳавасмандгардонии фаъолони иттифоқи касаба ва кормандони воҳидии он қарорҳо қабул мекунад;
-дар бораи сарфароз гардонидани кормандон ва фаъолони иттифоқи касабаи соҳавӣ бо мукофотҳои давлатӣ, ба онҳо додани унвонҳои фахрӣ дархост пешниҳод менамояд;
- ҷаласаи (пленуми) Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро даъват намуда, дар бораи рӯзнома ва ҷои баргузории он қарор қабул мекунад;
-дигар ваколатҳоро, ки Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ ба ӯ додаст, ба амал мебарорад.
41.2. Раиси иттифоқи касаба:
- фаъолиятро оиди татбиқи вазифа ва мақсадҳои оинномавӣ, қарорҳои Анҷумани иттифоқи касаба , пленуми Кумитаи ҷумҳуриявӣ ва раёсати он ба роҳ мемонад;
-иттифоқи касабаи соҳавиро дар мақомоти ҳокимияти давлатӣ, худидораи маҳаллӣ, иттиҳодияҳои корфармоён, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, дар васоити ахбори омма, инчунин дар ташкилотҳои байналмилалӣ намояндагӣ мекунад;
- бо иттифоқҳои касаба ва иттиҳодияҳои онҳо, корфармоён ва иттиҳодияҳои онҳо, мақомоти ҳокимияти иҷроия, ташкилотҳои байналмилалӣ дар асоси қарорҳои пленум ва раёсати Кумитаи ҷумҳуриявӣ, ё баъдан тасдиқ намудан дар ҷаласаи пленум ё раёсати Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ созишномаҳо мебандад;
- аз номи иттифоқи касабаи соҳавӣ муроҷиат ва арзнома ирсол менамояд;
-аз номи иттифоқи касабаи соҳавӣ ва мақомоти он дар муносибат бо шахсони ҳуқуқӣ ва воқеӣ бе ваколатнома амал мекунад ва музокира мебарад;
-масъалаҳои таъхирнопазири фаъолияти итифоқи касабаи соҳавиро фавран ҳал менамояд ва баъдан Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро хабардор месозад;
-ба Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавӣ (пленум) барои интихоб ва ё аз вазифа озод намудан номзадии муовини (муовинони) худро пешниҳод мекунад, ваколат ва вазифаҳои хизматии онҳоро муайян менамояд;
-мутобиқи харҷномаи тасдиқгардида ва қарорҳои раёсат моликият ва воситаҳои пулии иттифоқи касабаи соҳавиро ихтиёрдорӣ мекунад;
- сохтор ва воҳидҳои дастгоҳи Кумитаи ҷумҳуриявиро муайян намуда, барои тасдиқ ба раёсат пешниҳод менамояд;
- роҳбарии умумии дастгоҳи Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро ба амал мебарорад;
- аз номи иттифоқи касабаи соҳавӣ бовариномаҳо медиҳад, тартиби додани бовариномаро аз тарафи муовини (муовинони) раиси иттифоқи касабаи соҳавӣ муайян месозад.
- ҷаласаи раёсати Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаи соҳавиро даъват менамояд;
- аз номи иттифоқи касаба қарору созишномаҳои қабулнамудаи пленуму раёстро имзо мекунад;
- дигар вазифаҳоро, ки мақомоти интихобии иттифоқи касабаи соҳавӣ ба вай вогузор кардааст, иҷро менамояд;
42. Комиссияи назоратӣ- тафтишотии иттифоқи касабаи соҳавӣ аз рӯи риояи талаботи Оиннома, иҷрои қарорҳои Анҷумани иттифоқи касабаи соҳавӣ, вазъи интизоми молиявӣ, дурустии харҷи маблағҳои пулӣ, истифодаи моликияти иттифоқи касабаи соҳавӣ, баррасии муроҷиатҳои аъзои иттифоқи касабаи соҳавӣ ва мақомоти иттифоқи касаба назорат мебарад.
Комиссияи назоратӣ- тафтишотии иттифоқи касабаи соҳавӣ бевосита дар Анҷуман интихоб карда мешавад ё бо роҳи пешбарии намояндагони ташкилотҳои иттифоқи касаба бо ҳуқуқи бозхонд ё ивазкунӣ аз ҷониби ташкилотҳои дахлдори иттифоқҳои касабаи соҳавӣ ташкил меёбад.
- фаъолияти Комиссияи назоратӣ-тафтишотӣ дар доираи муқаррароти Низомнома дар бораи комиссияи тафтишотии иттифоқи касабаи соҳавӣ, ки онро Анҷумани иттифоқи касабаи соҳавӣ тасдиқ мекунад, ба амал бароварда мешавад;
-аз рӯи меъёри ҳуҷҷатгузории дохилии иттифоқи касаба, назорат мебарад;
-иҷроиши буҷаи иттифоқи касаба, хароҷоти маблағҳои суғуртаи иҷтимоии давлатӣ ва фаъолияти молиявӣ-хоҷагии Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касабаро назорат мекунад;
-маҷлисҳои Комиссия аз рӯи зарурат, аммо на камтар аз як маротиба дар як сол гузаронида мешавад;
- дар маҷлисҳои Комиссияи назоратӣ-тафтишотӣ аъзоёни иттифоқи касаба метавонанд иштирок кунанд, аъзоёни комиссияи назоратӣ-тафтишотӣ бошад, дар кори пленумҳои Кумитаи ҷумҳуриявӣ бо ҳуқуқи овози машваратӣ иштирок карда метавонанд.
БОБИ VII . МОЛИЯ ВА МОЛИКИЯТИ ИТТИФОҚИ КАСАБА
43. Моликияти иттифоқи касабаро аъзоҳаққӣ, даромадҳои корхонаҳо ва ташкилотҳои иттифоқи касаба, пардохти ихтиёрӣ, даромадҳои башардӯстона, хайрияҳо ва дигар даромадҳое, ки қонун манъ накардааст, ташкил медиҳад.
Иттифоқи касаба ҳамчун молик ба маблағу амвол, тибқи қонунҳои амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуқуқи соҳибият, истифода ва ихтиёрдорӣ карданро дорад.
44. Ҳаҷми ҳаққи аъзогии ҳармоҳаи аъзои иттифоқи касаба ба миқдори аз 1 то 2 фоизи маоши моҳона ва дигар даромадҳо аз фонди музди меҳнати коргарон муқаррар карда шавад.
Нафақахӯроне ки кор намекунанд, шахсоне ки вобаста ба тарбияи кӯдак корро қатъ мегардонанд, ҳамчунин хонандагону донишҷӯёне, ки стипендия намегиранд ҳар моҳ ба андозаи 1 сомонӣ ҳаққи аъзогӣ медиҳанд.
45. Ҳуқуқи назорат ва тафтиши фаъолияти молиявӣ- хоҷагии кумитаҳои иттифоқи касабаи соҳа танҳо ба зиммаи Комиссияи назоратӣ-тафтишотии Кумитаи ҷумҳуриявӣ ва кумитаҳои вилоятии иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон дода мешавад.
46. Ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба на камтар аз 35 фоиз ҳаққи аъзогии иттифоқи касабаро ба суратҳисоби кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ, вилоятӣ ва Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касаба мегузаронанд. Ҳаҷми боқимондаи маблағи ҳаққи аъзогии иттифоқи касаба дар ташкилотҳои ибтидоии иттифоқи касаба мемонад.
Кумитаҳои ноҳиявӣ, шаҳрӣ ва вилоятии иттифоқи касаба, барои нигоҳ доштани мақомоти иттифоқи касаба, ҳамчунин барои ташаккул додани фонди ҳамраъйии иттифоқи касаба маблағ ҷудо менамоянд.
Пленуми Кумитаи ҷумҳуриявии иттифоқи касаба барои нигоҳ доштани мақомоти иттифоқи касаба, ташакулли фонди ҳамраъйӣ, фаъолияти байналмилалии иттифоқи касаба ва нигоҳ доштани мақомоти байникасабавӣ (Шӯроҳо) фоизи ҳаққи аъзогиро муқаррар мекунад.
47. Маблағҳое ки аз ҳаққи узвияти иттифоқи касаба ва дигар манбаъҳо ворид мешавад, барои тадбирҳои маданию тарбиявӣ ва чорабиниҳои варзишӣ-оммавӣ, кӯмаки моддӣ ба аъзои иттифоқи касаба, музди меҳнати кормандони иттифоқи касаба, пардохти иловапулии кормандони бемаоши иттифоқи касаба, мукофотпулӣ барои фаъолони иттифоқи касаба, ташкили бунёди кӯмак, мақсадҳои хайриявӣ, барои пӯшонидани хароҷот вобаста ба ташкили шароити меҳнат, гузаронидани маҷлисҳо (конференсияҳо), анҷуманҳо, ҷаласаҳои раёсат, пленум, семинар ва фаъолияти байналмилалии иттифоқи касаба, сарф карда мешавад.
48. Иттифоқи касаба маблағи худро барои таъмини фаъолияташ мувофиқи буҷетҳои тасдиқгардида харҷ мекунад.
Иттифоқи касабаи соҳавӣ аз моликият ва маблағи пулии ба худ таалуқдошта бо ҳуқуқи соҳибмулки истифода ва ихтиёрдорӣ менамояд.
Ҳуқуқи истифодаи воситаҳои пулӣ ва моликияти иттифоқи касаба, танҳо ба мақомоти интихобии иттифоқи касаба, ки вай дар назди аъзои иттифоқи касаба мунтазам дар бораи истифодаи оқилонаи онҳо ҳисобот медиҳад, дахл дорад.
49. Иттифоқи касаба метавонад корхонаю муассиса ва ҷамъиятҳо таъсис диҳад, лоторея ташкил намояд, саҳмия харад ва дигар навъҳои фаъолиятро ба роҳ монад, дар бонкҳои амонатгузорӣ маблағ нигоҳ дорад ва аз он даромад ба даст орад, аз маблағи худ қарз диҳад ва хазинаҳои хайрия барпо намояд ва ғайра.
БОБИ VIII. ҲУҚУҚҲОИ МАҚОМОТИ ИТТИФОҚИ
КАСАБА, ҲАМЧУН ШАХСИ ҲУҚУҚӢ
50. Иттифоқи касабаи соҳавӣ мақомоти интихобӣ ва воҳидҳои сохтории онҳо мӯҳру штамп, бланкаҳои чопии худ ва дар бонкҳо суратҳисоб доранд.
- Иттифоқи касабаи соҳавӣ метавонад дорои парчам ва рамзҳои худ буда, ифтихорномаҳо, мукофотҳо ва дигар нишонҳо таъсис диҳад.
Тартиби ворид намудани тағирот ва илова ба Оинномаи иттифоқи касабаи соҳавӣ, Низомномаҳо дар бораи комиссияҳои тафтишотӣ ва ваколатии иттифоқи касабаи соҳавиро Кумитаи ҷумҳуриявӣ муайян намуда барои тасдиқ ба анҷуман пешниҳод мекунад.
БОБИ IX. ТАРТИБИ ҚАТЪ ГАРДИДАНИ ФАЪОЛИЯТИ
ИТТИФОҚИ КАСАБА
51. Фаъолияти Иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон метавонад бо қарори Анҷуман қатъ гарад. Қарор дар сурате қабулшуда ҳисоб мешавад, агар ба тарафдории он на камтар аз се ду ҳиссаи овози вакилони иштироккардаи Анҷуман, дар сурати мавҷуд будани кворум, дода шудааст. Дар ин маврид амвол ва маблағи иттифоқи касаба бо мақсадҳое ки Анҷуман муайян мекунад истифода мешавад, агар дар дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон тартиби дигар пешбинӣ нашуда бошад.
Дар сурати барҳам хӯрдани фаъолияти иттифоқи касабаи соҳавӣ ҳуҷҷатҳои он, аз ҷумла парвандаҳои ҳайати шахсии кормандони воҳидӣ бо тартиби муқарраргардида, барои нигоҳдошт ба ташкилотҳои бойгонии давлатӣ супорида мешаванд.
Қароргоҳи Иттифоқи касабаи кормандони муассисаҳои давлатӣ, ҷамъиятӣ ва бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон:
шаҳри Душанбе, ноҳияи Шоҳмансур, хиёбони Рӯдакӣ 20.
Телефонҳо: 221-47-95, 221-48-36
У С Т А В
ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО СОЮЗА РАБОТНИКОВ
ГОСУДАРСТВЕННЫХ, ОБЩЕСТВЕННЫХ И
БАНКОВСКИХ УЧРЕЖДЕНИЙ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
ГЛАВА I. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
1. Профсоюз работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан (в дальнейшем профсоюз отрасли) общественная, добровольная организация, которая объединяет работников государственных учреждений (министерств, государственных комитетов, центральных и местных органов самоуправления), судебной системы, прокуратуры, правоохранительных органов, организаций общественного обслуживания независимо от форм собственности, банков, акционерно-коммерческих структур, учащуюся молодежь отраслевых учебных заведений, пенсионеров и других граждан с целью защиты общих интересов независимо от их производственной и непроизводственной деятельности, для защиты трудовых, социально-экономических и других правовых интересов членов профсоюзов.
2. Профсоюз отрасли осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Таджикистан, Трудовым кодексом Республики Таджикистан, Законами Республики Таджикистан «О профессиональных союзах», «Об общественных объединениях», настоящим Уставом, Уставом Федерации независимых профсоюзов Таджикистана, Уставом МФП и другими действующими законодательными актами Республики Таджикистан, а также международными правовыми актами, ратифицированными Республикой Таджикистан.
3. Профсоюз отрасли в своей деятельности независим от государственных, хозяйственных, политических органов и других общественных организаций.
Профсоюз работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан является частью профсоюзного движения Таджикистана, строит свои отношения с другими хозяйственными организациями, учреждениями на основе социально-экономического партнерства.
Деятельность профсоюза основывается на принципах свободы, независимости, демократизма, добровольности, равноправия, самоуправления и законности.
- Профсоюз отрасли самостоятельно разрабатывает и утверждает свой Устав, определяет свою структуру, создает аппарат штатных работников, избирает руководящие органы, проводит собрания, конференции, президиумы, пленумы и съезды.
4. Профсоюз отрасли в пределах своей компетенции защищает законные трудовые, социально-экономические интересы работников государственных учреждений (министерств, комитетов, хукуматов, хукуматов местного самоуправления), судебной системы, прокуратуры, правоохранительных органов, организаций общественного обслуживания независимо от форм собственности, банков, акционерно-коммерческих структур, учащуюся молодежь отраслевых учебных заведений, пенсионеров и других граждан, являющихся членами профсоюза:
- принимает участие в разработке социально-экономических планов, вносит свои предложения, согласовывает экономические нормативы, льготы и гарантированные выплаты, участвует в распределении прибыли (доходов), в формировании и использовании фонда заработной платы, в разработке государственной политики занятости населения, добивается соответствия заработной платы индексу цен, стоимости жизни, уровню инфляции;
- осуществляет надзор и контроль за обеспечением здоровых и безопасных условий труда, надлежащего производственного быта работающих, устранением экологически вредных и опасных факторов, влияющих на здоровье людей и окружающую среду, выполнением коллективных договоров и соглашений, соблюдением законодательства по охране труда, Законов «О профессиональных союзах», «О занятости населения»,
- принимает участие в управлении государственных и общественных дел;
- учреждает акционерно – коммерческие структуры;
- оказывает юридическую и материальную помощь членам профсоюза;
- строит свои отношения с другими профсоюзами Таджикистана, профсоюзами стран СНГ и Международными профсоюзными органами, также общественными организациями на принципах сотрудничества, взаимного уважения прав и интересов и равенства;
- является членом международного профсоюзного движения, способствует активизации всех форм международного сотрудничества, способствует солидарности с отраслевыми профсоюзами других стран;
- вправе сотрудничать с международными профсоюзными объединениями, вступать в них, участвовать в их деятельности и осуществлять другие действия, не противоречащие законодательству Республики Таджикистан.
5. Основными целями Профсоюза является представительство и защита индивидуальных и коллективных социально-трудовых прав и интересов членов профсоюза в вопросах занятости, прохождения службы, трудовых отношений, условий и оплаты труда, охраны здоровья и соблюдения социальных гарантий.
Для достижения этих целей Профсоюз и его структурные подразделения:
- представляют и защищают законные права и интересы своих членов в органах государственной власти, местного самоуправления, организациях, объединениях работодателей, перед представителями нанимателей;
- осуществляет защиту членов профсоюза в вопросах осуществления права свободно распоряжаться своими способностями к труду, достойной оплаты труда, ее индексации в соответствии с ростом стоимости жизни, участвуют в установлении форм и систем оплаты труда, размера ставок и должностных окладов работников;
- оказывают методическую, консультационную, правовую помощь членам и организациям Профсоюза, обеспечивают защиту их интересов в органах по рассмотрению трудовых споров в суде.
Профсоюз отрасли, реализуя свои функции, использует для защиты законных прав и интересов работников все законодательные средства.
5.1. Обязанности профсоюза:
- ежегодно информировать орган, регистрирующий общественные объединения, о продолжении своей деятельности с указанием местонахождения постоянно действующего руководящего органа;
- представлять по запросу органа, регистрирующего общественные объединения, решения руководящих органов и должностных лиц объединений, связанные с соблюдением уставных целей;
- допускать представителей органа, регистрирующего общественные объединения, на проводимые общественным объединением мероприятия.
ГЛАВА II. ЧЛЕНСТВО В ПРОФЕССИОНАЛЬНОМ СОЮЗЕ
6. Членом профсоюза отрасли может быть каждый работник государственных учреждений, (министерств, комитетов, хукуматов, хукуматов местного самоуправления), судебной системы, прокуратуры, правоохранительных органов, акционерно-коммерческих структур, банков, учащаяся молодежь отраслевых учебных заведений, работающие пенсионеры, организации общественного обслуживания независимо от форм собственности, иностранные работники и другие граждане, признающие отраслевой устав и уплачивающий профсоюзные взносы.
7. Членство в профсоюзе является добровольным. Прием в члены профессионального союза отрасли производится первичной профсоюзной организацией в индивидуальном порядке по личному заявлению вступающего в профсоюз. Принятому в члены профсоюза выдается членский билет и со дня приема исчисляется профсоюзный стаж.
8. Члены профсоюза стоят на учете в профсоюзной организации по месту работы или учебы, а также на последнем месте работы перед выходом на пенсию.
9. Право на членство в профсоюзе сохраняется за:
- женщинами, прекратившими работу в связи с воспитанием детей;
- лицами, занятыми на сезонных работах, если они возобновили работу в следующем сезоне;
- лицами, которые по состоянию здоровья или возрасту прекратили работу в связи с выходом на пенсию;
- лицами, временно лишившимися работы в связи с сокращением штатов, прекращением деятельности предприятия, учреждения, организации, акционерно - коммерческой структуры до трудоустройства на другую работу;
- лицами, прекратившими работу в связи с необходимостью ухода за близкими родственниками, являющимися инвалидами первой и второй группы.
10. Членство в профсоюзе возобновляется рабочим и служащим, поступившим на работу после службы в Вооруженных Силах, пограничных, и внутренних войсках Республики Таджикистан.
11. Профсоюзное членство прекращается в случае:
- выхода из профсоюза по собственному желанию;
- исключения из профсоюза.
12. Все члены профессионального союза имеют равные права и обязанности:
- избирать и быть избранными в профсоюзные органы: профсоюзные собрания, пленумы, конференции и съезды;
- выдвигать свою кандидатуру для избрания в руководящие профсоюзные органы и их руководителями;
- свободно обсуждать на профсоюзных собраниях, конференциях, съездах, заседаниях профсоюзных органов, в средствах массовой информации все вопросы работы профсоюза, вносить предложения, критиковать высказывать и отстаивать свое мнение, участвовать в выработке решений;
- лично участвовать в собраниях, конференциях, съездах, заседаниях органов профсоюза, когда рассматривается вопрос его деятельности;
- обращаться в профсоюзные органы, получать помощь профсоюза, его организаций и органов для защиты своих трудовых и других социально-экономических прав, охраняемых законом интересов;
- получать путевки для себя и членов семьи на санаторно-курортное лечение и отдых в здравницах профсоюзов, санаториях-профилакториях и базах отдыха, в том числе на льготных условиях, материальную помощь из средств профсоюза, пользоваться культурными учреждениями, спортивными сооружениями профсоюза, юридической помощью, оказываемой органами профсоюза по вопросам трудовых отношений и социального обеспечения;
- выйти из профсоюза на основании личного заявления, сдав профсоюзный билет.
13. За трудовые успехи, активное участие в общественной жизни, члены профсоюза отмечаются мерами морального и материального поощрения;
14. Член профсоюза обязан:
- соблюдать устав профсоюза, выполнять решения и поручения профсоюзных органов и организаций;
- проявлять заботу об укреплении авторитета профсоюзной организации и Профсоюза, не допускать действий, причиняющих вред профсоюзу;
- лично участвовать в профсоюзных собраниях (конференциях);
- выполнять обязанности, предусмотренные коллективным договором и отраслевым соглашением, принятым с участием Профсоюза;
- ежемесячно в установленном порядке и размере уплачивать членские профсоюзные взносы.
15. За невыполнение уставных обязанностей к члену профсоюза могут быть применены меры взыскания: замечание, выговор и, как крайняя мера, исключение из профсоюза.
Члены профсоюза, осужденные к лишению свободы, а также не уплачивающие членские взносы без уважительных причин, исключаются из профсоюза.
16. Вопрос о привлечении к ответственности члена профсоюза решается в его присутствии в первичной профсоюзной организации, с обязательным учетом мнения профгруппы, в которой работает член профсоюза или, в исключительных случаях, на заседании профоргана.
Решение о взыскании или об исключении из профсоюза считается принятым, если за него проголосовало не менее двух третей членов профсоюза, присутствовавших на собрании (конференции) или членов выборного профсоюзного органа, при наличии кворума.
Вопрос о привлечении к ответственности члена выборного органа решается с согласия или по просьбе выборного органа в обычном порядке.
В случае отказа члена профсоюза от присутствия на профсоюзном собрании или заседании профоргана, эти вопросы решаются в его отсутствии.
Вопрос о снятии с члена профсоюза взыскания рассматривается соответствующим профорганом не позднее чем через год.
Исключенный из профсоюза может быть вновь принят в члены профсоюза на общих основаниях, но не ранее чем через год после исключения.
Исключенный из профсоюза имеет право в двухмесячный срок обжаловать это решение в вышестоящих профсоюзных органах.
Член профсоюза, исключенный или выбывший из профсоюза, не имеет право на совместное имущество профсоюза, сумма уплаченных членских взносов ему не возвращается.
ГЛАВА III. ОРГАНИЗАЦИОННОЕ СТРОЕНИЕ ПРОФСОЮЗА
17. Профсоюз отрасли строится по производственному и территориальному принципу и имеет следующую структуру:
- первичные профсоюзные организации, объединяют членов профсоюза, работающих в государственных учреждениях (министерствах, комитетах, хукуматах, хукуматах местного самоуправления), судебной системе, прокуратуре, правоохранительных органах, акционерно-коммерческих структурах, банках, организациях общественного обслуживания независимо от форм собственности, организациях, компаниях, предприятиях (объединение), а также учащуюся молодежь отраслевых учебных заведений, работающих пенсионеров и других граждан;
- структура профсоюзных организаций разрабатывается соответствующим профсоюзным органом и утверждается вышестоящим профсоюзным органом;
- объединенная профсоюзная организация организуется на основании решения нескольких первичных организаций профсоюза;
- районные, городские, областные, и республиканский комитеты профсоюза отрасли на основе объединения организации профсоюза на соответствующей территории.
18. Профессиональный союз отрасли, его структурные подразделения и выборные органы в своей деятельности руководствуются демократическими принципами, что означает:
- выборность всех профсоюзных органов снизу доверху, их регулярная отчетность перед членами профсоюза;
- гласность в работе всех профсоюзных организаций и выборных органов;
- коллективность в работе всех организаций и выборных органов, личная ответственность за выполнение принятых постановлений и профсоюзных поручений;
- уважение мнения меньшинства, каждого члена профсоюза;
- плюрализм мнений, свобода дискуссий на стадии обсуждения вопросов и единство действий после принятия решений;
- права меньшинства на разъяснение своей позиции;
- обязательность решений вышестоящих органов для нижестоящих, если они приняты в пределах компетенции, определенной Уставом профессионального союза и законодательством Республики Таджикистан и не противоречат им.
- добровольность вступления в профсоюз и свободного выхода из него любой профсоюзной организации;
- самостоятельность профсоюзных организаций отрасли в устройстве своей структуры, внутренней жизни и деятельности. Их решения не могут быть отменены вышестоящими профсоюзными органами, если они не противоречат Уставу профсоюза отрасли и законодательству Республики Таджикистан;
- подотчетность выборных профсоюзных органов и руководителей своим профсоюзным организациям и вышестоящим органам .
19. Высшими руководящими органами в профсоюзе являются:
Профсоюзное собрание (конференция) для первичной профсоюзной организации, конференция для объединенных районных, городских, областных организаций, съезд для профсоюзов отрасли Республики Таджикистан.
Профсоюзные собрания проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в три месяца. В первичной организации, в которой невозможен созыв общего профсоюзного собрания, могут проводиться в те же сроки собрания представителей (конференции).
О созыве и повестке дня профсоюзных собраний объявляется не позже, чем за 5 дней, конференций всех организаций - за месяц, съезда профсоюза - за три месяца до его проведения.
20. Профсоюзные органы формируются на собраниях, конференциях или по принципу прямого делегирования, при котором профсоюзные организации избирают по определенной квоте своих представителей в соответствующий профсоюзный орган с правом их отзыва и замены.
В таком же порядке избираются контрольно-ревизионные комиссии.
21. Делегаты конференций и съезда избираются на профсоюзных собраниях и конференциях. Нормы представительства и порядок выборов делегатов на конференции и съезд устанавливаются соответствующими комитетами профсоюза.
Профсоюзное собрание, конференции избирают делегатов в соответствующий вышестоящий комитет, а съезд, как высший руководящий орган отраслевого профсоюза Таджикистана формируется за счет делегатов, избранных на районных, городских, областных, ГБАО конференциях профсоюза отрасли.
22. Порядок выбора руководящего профсоюзного органа определяет собрание, конференция, съезд.
Выборы председателя профкома по решению профкома или собрания (конференции) могут проводиться всеми членами профсоюза (делегатами конференции), состоящими на учете в профсоюзной организации на альтернативной основе.
23. Выборы членов профсоюзных органов, их руководителей, делегатов на профсоюзные конференции и съезд проводятся тайным голосованием или открытым.
Решение о форме голосования (тайное или открытое) принимается собраниями, конференциями, съездом профорганов.
24. При выборе членов профсоюзных органов избранными считаются кандидаты, получившие наибольшее число голосов по отношению к другим кандидатам и больше половины голосов участников собрания, делегатов конференции, съезда, принявших участие в голосовании при наличии кворума.
25. Досрочные выборы любого профсоюзного органа могут быть проведены по требованию не менее одной трети членов профсоюза, объединяемых профсоюзной организацией или по предложению вышестоящего профсоюзного органа.
26. Освобождение от должности руководителя профсоюзного органа, его заместителей, избранных конференцией, съездом профсоюза, проводится на пленуме соответствующего профсоюзного органа тайным или открытым голосованием, большинством голосов.
- Член профсоюзного органа, избранный на конференции, выводится из состава профсоюзного органа на заседании комитета путем тайного или открытого голосования большинством в две трети голосов.
- Члены ревизионной комиссии выводятся из состава также, как указано в вышестоящих пунктах (26).
27. Члены избранных органов, утратившие с ним связь из-за перемены места работы или жительства, а также в случае отказа без уважительных причин выполнять поручения, возложенные профсоюзом, выводятся из состава на пленумах (заседаниях) профорганов открытым голосованием.
28. Профсоюзные собрания, заседания (пленумы) комитетов профсоюза и их президиумов считаются правомочными, если в них участвует более половины членов профсоюзной организации, членов комитета профсоюза, президиума. Профсоюзные конференции и съезд считаются правомочными при участии в них не менее двух третей делегатов.
Члены ревизионных комиссий присутствуют на пленумах (заседаниях) профсоюзных органов с правом совещательного голоса.
29. Решения собраний, конференций, съезда, заседаний пленумов комитетов профсоюза принимаются большинством голосов участников собраний, делегатов конференций, съезда, членов выборного органа, принявших участие в голосовании при наличии кворума.
30. - первичные профсоюзные организации отрасли имеющие до 15 членов профсоюза в 2 года один раз проводят отчетно-выборные профсоюзные собрания;
- первичные профсоюзные организации, объединенные профсоюзные организации где имеют от 15 до 300 членов профсоюза проводят отчетно-выборные профсоюзные собрания, конференции в 3 года один раз и избирают руководящий орган;
- первичные профсоюзные организации, объединенные профсоюзные организации где имеют свыше 300 членов профсоюза проводят отчетно-выборные профсоюзные собрания в семь лет один раз и избирают на этот период руководящий орган;
- высший профсоюзный орган районного, городского, областного и Республиканского Комитета профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Таджикистана проводят собрания, конференции, съезды и избирают руководящий орган в семь лет один раз.
- все первичные, объединенные, городские, районные, ГБАО, областные, и республиканский комитеты в конце каждого года отчитываются перед членами
- председатели, заместители председателей выборных профсоюзных органов принимают участие в работе съезда и соответствующих конференций на правах делегатов.
31. Профсоюзные органы самостоятельно утверждают свои штаты, исходя из практической необходимости и финансовой возможности, создают постоянные и временные комиссии, определяют их полномочия, используют другие формы и методы общественного развития в своей работе.
ГЛАВА IV. ПЕРВИЧНЫЕ ПРОФСОЮЗНЫЕ ОРГАНИЗАЦИИ
32. Основой профессионального союза является первичная профсоюзная организация.
Первичная профсоюзная организация создается из членов профсоюза, работающих на одном предприятии (объединении), учреждении, организации, компании, акционерно-коммерческой структуре или учащихся в учебном заведении при наличии не менее трех членов профсоюза.
Решение о создании первичной профсоюзной организации принимается членами профсоюза на собраниях, конференциях самостоятельно по согласованию с вышестоящим профорганом.
33. Структуру первичной профсоюзной организации определяет профсоюзный комитет. Внутри первичной профсоюзной организации по решению профсоюзного комитета могут создаваться профсоюзные группы, если в соответствующих структурах и подразделениях работает не менее 15 членов профсоюза;
34. Высшим органом первичной профсоюзной организации является профсоюзное собрание, которое решает вопрос о членстве в профсоюзе, определяет приоритетные направления работы своей организации, утверждает структуру профсоюзной организации, определяет их штаты и фонд оплаты труда, формирует, утверждает и расходует профсоюзный бюджет.
35. Текущей работой занимаются:
- в профсоюзной группе - профсоюзный групповой организатор (профгруппорг), его заместитель (заместители);
- в первичной профсоюзной организации, объединяющей менее 15 членов профсоюза – профорганизатор и его заместитель (заместители);
- в первичной профсоюзной организации объединяющей 15 и более членов профсоюза - профсоюзный комитет, из состава профсоюзного комитета избирается председатель, заместитель (заместители) и казначей.
Профсоюзным комитетам крупных первичных профсоюзных организаций, работающих в условиях территориальной разобщенности, могут быть по решению конференции предоставлены права районных комитетов профсоюза.
36. Выборные органы первичной профсоюзной организации и ее структурные звенья в пределах своей компетенции:
- представляют и защищают трудовые, социально-культурные интересы трудящихся, студенческой молодежи, работающих пенсионеров, работают в тесном контакте с советом трудового коллектива, выборными органами других общественных организаций по вопросам социального страхования, организации труда и заработной платы, контролируют правильность применения установленных систем оплаты труда и расчеты трудящихся;
- участвуют в разработке проектов планов социально экономического развития учреждений, организаций, предприятий, комплексных планов улучшения условий охраны труда и санаторно-оздоровительных мероприятий;
- заключают от имени трудового коллектива одобренный собранием (конференцией) коллективный договор с администрацией учреждения, организации, предприятия, осуществляют постоянный контроль за его выполнением, заслушивают отчеты сторон о выполнении обязательств (мероприятий) коллективных договоров;
- организуют выполнение решений собраний (конференций) профсоюзной организации, реализацию критических замечаний и предложений членов профсоюза, информирует профсоюзную организацию об их выполнении.
ГЛАВА V. ОБЪЕДИНЕННЫЕ, РАЙОННЫЕ, ГОРОДСКИЕ,
ОБЛАСТНЫЕ ОРГАНИЗАЦИИ ПРОФСОЮЗА
37. Районные, городские профсоюзные организации, непосредственно объединяющие первичные профсоюзные организации, являются опорным структурным звеном профсоюза.
Решение об их создании принимается областным и республиканским комитетом профсоюза на основании устава.
Высший орган районной, городской организации профсоюза – конференция, заслушивает отчеты соответствующих комитетов, ревизионных комиссий, обсуждает вопросы организации труда на производстве, культурно-бытового обслуживания трудящихся, избирает районные, городской комитет профсоюза и ревизионную комиссию районной, городской организации профсоюза.
37.1. Районный, городской комитет профсоюза:
- координирует и направляет деятельность первичных профсоюзных организаций, оказывает им помощь по всем направлениям профсоюзной работы;
- отстаивает интересы члена профсоюза, первичных профсоюзных организаций в районных и городских органах государственного и хозяйственного управления;
- обеспечивает исполнение профсоюзного бюджета и расходование средств государственного социального страхования, может с согласия первичных профсоюзных организаций централизовать денежные и иные средства для культурно-бытового обслуживания всех членов профсоюза района или города;
- заслушивает отчеты руководителей районных, городских учреждений по вопросам организации труда и производства, создания здоровых и безопасных условий труда, соблюдение трудового Кодекса и других законов Республики Таджикистан, культурно-бытового обслуживания трудящихся, студенческой молодежи согласно, заключенных коллективных договоров.
37.2. Пленум районного, городского комитета профсоюза созывается по мере необходимости, но не реже одного раза в год. Пленум избирает президиум, образует комиссии комитета профсоюза. В состав президиума по должности входит председатель, заместитель (заместители) председателя. Районные и городские комитеты, объединяющие менее 300 членов профсоюза, пленумы не проводят, а проводят расширенное заседание комитета не реже одного раза в каждые три месяца.
38. Объединенные комитеты профсоюза могут создаваться в министерствах, банках, агентствах, управлениях, учреждениях, коммерческих структурах, учебных заведениях, их филиалах с учетом производственных особенностей, территориальной разобщенности. Решение об организации (ликвидации) объединенных комитетов профсоюза принимается на собраниях (конференциях) профсоюза с согласия вышестоящих профсоюзных органов.
39. Решение о создании областных организаций профсоюза принимается Республиканским Комитетом Профсоюза.
Высший орган областной организации профсоюза – конференция, избирает соответствующий комитет профсоюза и ревизионную комиссию и заслушивает отчет об их деятельности, рассматривает весь круг вопросов, связанных с осуществлением защитных функций профсоюза, решением социальных проблем в области.
39.1. Областной комитет профсоюза:
-по согласованию с Республиканским Комитетом решает вопросы структуры своей организации, включая образование райкомов, горкомов профсоюза, представляет наиболее крупным первичным профорганизациям права райкома профсоюза;
- организует обучение профсоюзных кадров и актива,
-координирует деятельность районных, городских комитетов профсоюза в рамках Устава профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан;
- участвует с государственными и хозяйственными органами в разработке программ экономического и социального развития отрасли и соответствующих структур, объединяемых профсоюзом;
- совместно с хозяйственными органами решает вопросы организации и нормирования труда, заработной платы, образования и использования фондов экономического стимулирования, а также отдыха и быта членов профсоюза и их семей;
- оказывает помощь комитетам профсоюза при заключении коллективных договоров и осуществляет контроль за их выполнением;
- контролирует состояние охраны труда, соблюдение законодательства о труде;
- утверждает профсоюзный бюджет и его исполнение, обеспечивает целевое расходование средств государственного социального страхования.
Пленумы областного комитета профсоюза созываются по мере необходимости, но не реже одного раза в год.
Пленум областного комитета профсоюза избирает президиум. В состав президиума по должности входят председатель, заместитель (заместители) председателя комитета. Избирает членов президиума, определяет периодичность заседаний президиума.
Областной комитет с согласия Республиканского комитета профсоюза отрасли согласно территориальному принципу может войти в состав Областного совета профсоюза или выйти из него.
ГЛАВА VI. ВЫСШИЕ ОРГАНЫ ПРОФСОЮЗА РАБОТНИКОВ
ГОСУДАРСТВЕННЫХ, ОБЩЕСТВЕННЫХ И БАНКОВСКИХ
УЧРЕЖДЕНИЙ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН
40. Высшими и руководящими органами Профсоюза являются:
- высшим органом Профсоюза является Съезд;
- руководящим, коллегиальным, выборным постоянно действующим, органом Профсоюза является Комитет профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан ( в дальнейшем – Республиканский комитет);
- исполнительным выборным коллегиальным органом является Президиум Комитета профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан ( в дальнейшем – президиум Республиканского комитета);
- исполнительным выборным органом является Председатель Профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан (в дальнейшем Председатель Профсоюза, и по должности Председатель Республиканского Комитета и Председатель Президиума РК);
-контрольно-ревизионным органом Профсоюза является Контрольно- ревизионная комиссия Профсоюза.
40.1. Съезд профсоюза:
Съезд профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан созывается один раз в семь лет.
- заслушивает отчеты Республиканского комитета Профсоюза, Контрольно-ревизионной комиссии, принимает по ним решения, определяет задачи и приоритетные направления деятельности профсоюза;
- избирает или подтверждает полномочия членов Республиканского комитета, Контрольно- ревизионной и мандатной комиссий Профсоюза;
- утверждает Устав профсоюза, Положение о ревизионных и мандатных комиссиях профсоюза, вносит изменения и дополнения;
- избирает или освобождает от должности председателя Профсоюза;
- утверждает статус члена Республиканского комитета Профсоюза;
- принимает решение о реорганизации или ликвидации Профсоюза;
- избирает делегатов на Съезд Федерации независимых профсоюзов Таджикистана;
- делегирует своего представителя в состав Генерального Совета Федерации независимых профсоюзов Таджикистана;
- рекомендует представителей в состав Международной Федерации профсоюзов работников государственных учреждений и общественного обслуживания.
40.2. В период между Съездами постоянно действующим, руководящим, выборным, коллегиальным органом является Республиканский комитет профсоюза государственных, общественных и банковских учреждений Таджикистана, который:
- осуществляет право юридического лица от имени профсоюза отрасли;
- срок полномочий Республиканского комитета – 7 лет;
- заседания (пленумы) Республиканского комитета Профсоюза созываются по мере необходимости, но не реже одного раза в год.
- реализует решения Съезда, информирует о своей работе членов Профсоюза, выборные органы профсоюзных организаций;
- координирует деятельность областных, объединённых, городских и районных профсоюзных организаций по проблемам, определенным Съездом, проводит кадровую и финансовую политику;
- принимает решения о вступлении в Федерацию независимых профсоюзов Таджикистана и в Международные профобъединения и выходе из них, определяет сумму выделяемых средств на их деятельность;
- избирает президиум Республиканского комитета Профсоюза, заслушивает его отчеты и принимает по ним решения;
- по предложению районных, городских, областных комитетов профсоюза полномочен вводить в состав республиканского комитета профсоюза новых членов и выводить лиц, перешедших на работу в другую систему или выехавших за пределы республики;
- по предложению председателя Профсоюза избирает заместителя (заместителей) председателя Профсоюза;
- принимает решение о порядке уплаты и распределения членских профсоюзных взносов;
- утверждает Положения о технической и правовой инспекциях труда Профсоюза;
- принимает решение о созыве Съезда Профсоюза, нормах представительства на него, порядке избрания делегатов и формирования республиканских органов Профсоюза;
- в период между Съездами, в случае необходимости, освобождает и избирает председателя профсоюза с последующим утверждением на Съезде Профсоюза;
- защищает интересы работников государственных учреждений, банков в республиканских, государственных, хозяйственных и общественных органах республики в области производства, труда, заработной платы, быта и отдыха, медицинского и культурного обслуживания и заключает соглашения по этим вопросам;
- осуществляет надзор и контроль за обеспечением здоровых и безопасных условий труда, надлежащего производственного быта работающих, устранением вредных и опасных факторов, влияющих на здоровье людей, выполнением коллективных договоров и соглашений, соблюдением законодательства о труде;
- заключает с республиканскими министерствами, ведомствами, банками соглашения в области производства, труда и заработной платы, быта, отдыха и медицинского обслуживания работников;
- участвует в разработке, обсуждении, утверждении (согласовании) новых условий оплаты труда, нормативов по труду, отраслевых единых и типовых норм выработки времени обслуживания, нормативов отчислений от прибыли в фонд экономического стимулирования и организует контроль за их правильным применением:
- участвует в разработке проектов законодательных актов по вопросам труда и охраны труда, организует контроль по этим вопросам;
- принимает участие в разработке предложений по улучшению социального обеспечения трудящихся отрасли, осуществляет меры по улучшению работы комитетов профсоюза по организации отдыха работников и членов их семей, обеспечении диетического питания и других оздоровительно-профилактических мероприятий, ведет контроль за расходованием средств на эти цели;
- рассматривает и разрешает в соответствии с действующим законодательством разногласия нижестоящих профсоюзных органов с соответствующими органами государственного и хозяйственного управления по вопросам, затрагивающим интересы рабочих и служащих, права профсоюзных организаций;
- совместно с республиканскими министерствами и ведомствами участвует в разработке и осуществлении мер по обеспечению полной и эффективной занятости работающих, совершенствованию трудоустройства, обеспечении социальных гарантий для трудящихся;
- заслушивает доклады руководства министерств и ведомств, банков и хозяйств, по вопросам организации труда, соблюдении трудового и жилищного законодательства, создании здоровых и безопасных условий труда, медицинского и культурно-бытового обслуживания рабочих и служащих;
- осуществляет другие функции, возложенные на него Съездом Профсоюза.
41. Постоянно действующим исполнительным выборным коллегиальным органом является президиум Республиканского комитета Профсоюза, который избирается на заседании (пленуме) Республиканского комитета сроком на семь лет.
В состав президиума входят председатель профсоюза, заместитель, председатели областных комитетов профсоюза отрасли, председатели профсоюзных организаций, министерств и ведомств, а также могут быть избраны представители органов государственных, хозяйственных и общественных объединений.
Заседание президиума созывается по мере необходимости, но не реже одного раза в три месяца.
Заседание президиума ведет председатель РК профсоюза, в его отсутствии заместитель председателя.
Заседание президиума считается правомочным, если на нем присутствуют не менее две трети членов президиума.
41.1. Президиум Республиканского комитета профсоюза отрасли:
- представляет и защищает законные права и интересы членов Профсоюза в органах законодательной, исполнительной, судебной власти Республики Таджикистан и на международном уровне;
- вносит на рассмотрение органов государственной власти и местного самоуправления предложения по вопросам защиты социально-трудовых прав и интересов членов Профсоюза, добивается их реализации в законодательных и нормативных актах, соглашениях и коллективных договорах;
- участвует в разработке, обсуждении, утверждении (согласовании) нормативных документов по условиям оплаты и охраны труда работников, прохождения государственной службы;
- заключает с министерствами, ведомствами и банками Республики Таджикистан отраслевые соглашения, содержащие обязательства по установлению условий труда, несения службы, занятости и социальных гарантий для государственных служащих отрасли, контролирует их выполнение;
- контролирует соблюдение работодателями и должностными лицами законодательства о труде и несении службы, по охране труда, здоровья и окружающей среды, а так же по другим социально-трудовым вопросам в организациях, где работают члены Профсоюза;
- добивается улучшения пенсионного обеспечения, государственного страхования, содействует организации санаторно-курортного лечения и отдыха членов Профсоюза и их семей;
- выдвигает требования к органам государственной власти и местного самоуправления, работодателям и их объединениям об отмене, приостановке действия или внесения изменений в решения, нарушающие права и интересы членов Профсоюза, противоречащие законодательству о профсоюзах и их правах;
- поддерживает справедливые и законные требования Профсоюзных организаций, использует для защиты прав и интересов членов Профсоюза выступления в средствах массовой информации и другие предусмотренные законодательством методы;
- взаимодействует с общественными объединениями и движениями, выражающими интересы членов профсоюза;
- осуществляет права и обязанности от имени Профсоюза в пределах, установленных законодательством, настоящим Уставом, постановлениями Съезда и Республиканским комитетом Профсоюза;
- заслушивает отчеты областных, городских, районных и других комитетов Профсоюза;
- оказывает профсоюзным органам методическую, организационную помощь, организует обучение профсоюзных кадров и актива, ведет работу с резервом кадров;
- ведет через учреждаемые организации предпринимательскую (в том числе внешнеэкономическую) и иную деятельность в интересах членов Профсоюза, распоряжается поступающими доходами, долей профсоюзного бюджета, создает необходимые фонды, доход от предпринимательства не распределяется между учредителями.
- утверждает смету доходов и расходов Республиканского комитета, принимает решения по вопросам владения, пользования и распоряжения имуществом Профсоюза в пределах полномочий, данных ему Республиканским комитетом;
- контролирует своевременность и полноту поступления членских взносов от профсоюзных организаций;
- утверждает годовой отчет и годовой бухгалтерский баланс Республиканского комитета профсоюза, обеспечивает их гласность;
- обеспечивает своевременное и полное перечисление членских взносов в профсоюзные объединения, членом которых является профсоюз;
- ведет учет членов Профсоюза и структурных подразделений Профсоюза, обобщает их статистическую отчетность;
- принимает решение о поощрении активистов и штатных профсоюзных работников;
- ходатайствует о награждении государственными наградами профсоюзных работников и активистов, о присвоении им почетных званий;
- созывает заседание (пленум) Республиканского комитета профсоюза, принимает решение по повестке дня и месту проведения;
- осуществляет другие полномочия, которые ему делегирует Республиканский комитет профсоюза.
41.2. Председатель Профсоюза:
- осуществляет деятельность по реализации уставных целей и задач, решений съезда РК профсоюза, пленума и его президиума;
- представляет профсоюз в органах государственной власти, местного самоуправления, объединениях работодателей, общественных объединениях, в средствах массовой информации, а также в международных организациях;
- заключает соглашения с профсоюзами и их объединениями, работодателями и их объединениями, органами исполнительной власти, международными организациями на основании решений, либо с последующим утверждением их на заседании президиума или пленума Республиканского Комитета профсоюза;
- направляет обращение и ходатайство от имени профсоюза;
- ведет переговоры и действует от имени профсоюза и его органов без доверенности во взаимоотношениях с юридическими и физическими лицами;
- оперативно решает неотложные вопросы деятельности Профсоюза с последующим информированием Республиканского Комитета Профсоюза;
- представляет Республиканскому Комитету Профсоюза (пленуму) кандидатуру своего заместителя (заместителей) для избрания или освобождения, устанавливает их полномочия и функциональные обязанности;
- распоряжается имуществом и денежными средствами Профсоюза в соответствии с утвержденной сметой и решениями президиума;
- определят структуру и штаты аппарата Республиканского Комитета Профсоюза и представляет на утверждение президиума;
- осуществляет общее руководство аппаратом Центрального Комитета Профсоюза;
- выдает доверенности от имени Профсоюза, определяет порядок выдачи доверенности заместителем (заместителями) председателя Профсоюза;
- созывает заседания президиума Республиканского Комитета Профсоюза;
- подписывает от имени Профсоюза, принятые коллегиально соглашения, постановления пленумов и президиумов;
- выполняет другие функции, делегированные ему выборным органом Профсоюза.
42. Контрольно-ревизионная комиссия Профсоюза осуществляет контроль над соблюдением требований Устава, выполнением постановлений Съездов Профсоюза, состоянием финансовой дисциплины, правильностью расходования денежных средств, использования имущества Профсоюза, рассмотрением обращений членов Профсоюза, профсоюзных органов;
Контрольная ревизионная комиссия Профсоюза избирается непосредственно на съезде или формируется путем прямого делегирования представителей профсоюзных организаций с правом последующего отзыва и замены соответствующими организациями Профсоюза;
- деятельность Контрольной ревизионной комиссии профсоюза регламентируется Положением о ревизионных комиссиях Профсоюза, утверждаемым съездом Профсоюза;
- контролирует соблюдение норм внутри профсоюзной документации;
- контролирует исполнение профсоюзного бюджета, расходование средств государственного социального страхования и финансово-хозяйственную деятельность Республиканского комитета отрасли;
- заседания Контрольной ревизионной комиссии проводятся по мере необходимости, но не реже одного раза в год;
- члены профсоюза могут принимать участие в заседании Контрольной ревизионной комиссии, а члены Контрольной ревизионной комиссии в работе пленумов Республиканского комитета профсоюза с правом совещательного голоса.
ГЛАВА VII. СРЕДСТВА И ИМУЩЕСТВО ПРОФСОЮЗА
43. Средства и имущество Профсоюза состоят из ежемесячных членских взносов, поступлений от прибыли предприятий и организаций профсоюзных органов, добровольных выплат, гуманитарных, благотворительных поступлений и других поступлений, не запрещенных законом.
Профсоюзы как собственник средств и имущества в соответствии с действующими законами Республики Таджикистан имеют право распоряжаться ими, использовать и направлять их.
44. Ежемесячные членские взносы устанавливаются в размере от 1 до 2 процентов от заработной платы и других доходов из фонда оплаты труда работников.
Неработающие пенсионеры, лица не работающие в связи с воспитанием детей, учащиеся и студенты, которые не получают стипендию, ежемесячно выплачивают взнос в размере 1 сомони в месяц.
45. Право контроля и ревизии финансово-хозяйственной деятельности профсоюзных комитетов отрасли возлагаются только на Конторльно-ревизионную комиссию Республиканского и областных комитетов профсоюза государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан.
46. Первичные профсоюзные организации, перечислив не менее 35 процентов членских взносов на расчетные счета районных, городских, областных и Республиканского Комитета профсоюза, остальную часть членских взносов оставляют у себя.
Пленум Республиканского комитета профсоюза определяет процент отчисления районным, городским и областным комитетам профсоюза для содержания профсоюзных органов, образования фонда солидарности, для международной деятельности профсоюза и содержания межпрофсоюзных органов.
47. Средства образующиеся за счет профчленства и других источников расходуются на культурно-воспитательные, спортивно-массовые мероприятия, материальную помощь членам профсоюза, заработную плату работников профсоюзных органов, на доплату внештатным профсоюзным работникам, премии профактиву, образование фонда помощи, благотворительные цели, для покрытия расходов, связанных с созданием условий труда, проведением собраний (конференций), съездов, президиумов, пленумов, семинаров и международной деятельности профсоюза.
48. Профсоюзы используют свои средства для обеспечения деятельности профсоюза согласно утвержденных по смете бюджетов.
Профсоюз владеет, пользуется и располагает принадлежащими ему имуществом и денежными средствами по праву собственности. Право распоряжаться денежными средствами и имуществом профсоюза принадлежит только выборным профсоюзным органам, которые регулярно отчитываются перед членами профсоюза за их рациональное использование.
49. Профсоюзы могут организовать предприятия, учреждения и общества, организовать розыгрыш лотереи, покупать акции и заниматься другими видами деятельности, содержать свои средства в сберегательных банках, получать от них прибыль, отдавать из своих средств кредит и организовать благотворительный фонд и другое.
ГЛАВА VIII. ПРАВА ПРОФСОЮЗНЫХ ОРГАНОВ, КАК
ЮРИДИЧЕСКИХ ЛИЦ
50. Профсоюз отрасли, его структурные подразделения и их выборные органы имеют свои печати, штампы, фирменные бланки, установленного образца и счета в банках:
- Профсоюз отрасли может иметь свой флаг и символику, учреждает почетные грамоты, награды и иные знаки отличия.
Порядок внесения изменений и дополнений в Устав Профсоюза отрасли, Положение о ревизионных и мандатных комиссиях профсоюза отрасли определяются Республиканским комитетом и вносятся на утверждение Съезда профсоюза отрасли.
ГЛАВА IX. ПОРЯДОК ПРЕКРАЩЕНИЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
ПРОФЕССИОНАЛЬНЫХ СОЮЗОВ
51. Деятельность профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Республики Таджикистан может быть прекращена по решению Съезда. Решение считается принятым, если за него подано не менее двух третей голосов делегатов съезда, принявших участие в голосовании при наличии кворума. В случае прекращения деятельности профсоюза, его средства и имущество используются на цели, определенные съездом, если иное не предусмотрено правовыми актами Республики Таджикистан. В случае ликвидации профсоюза его документы, в том числе по личному составу штатных работников, передаются на хранение в государственные архивные организации в установленном порядке.
Местонахождение Республиканского комитета профсоюза работников государственных, общественных и банковских учреждений Таджикистана:
г.Душанбе, проспект Рудаки, 20, район Шохмансур.
Телефоны: 221-47-95, 221-48-36